Bilinen diğer adı ile poliomyelit merkezi sinir sistemini etkileyen çocuk felci bir viral enfeksiyon hastalığıdır. Hastalığın etkeni olan poliovirüs merkezi sinir sistemini etkisi altına alarak hastalığı ortaya çıkarır. Bulaşıcı bir viral enfeksiyon hastalığı olan çocuk felci en çok 0-5 yaş aralığındaki çocuklarda meydana gelmektedir.
Çocuk felcine neden olan polio virüs ajanı hastalara bulaştıktan sonra kesin bir şekilde enfeksiyona neden olmamaktadır. Ancak polio virüs beyin dokusuna ya da omuriliğe ulaşıp burada konaklarsa enfeksiyon ortaya çıkar ve felç gelişir. Çocuk felci virüsünün bulaştığı kişilerde yapılan araştırmalarda her 200 hastanın 1’inde bu enfeksiyonun ortaya çıktığı tespit edilmiştir.
Hastalığın ortaya çıkardığı felç tablosu, merkezi sinir sistemi hücrelerinde tahribatta bağlı olarak oluşur. Bu hasar geri dönüşümü olmayan hasarlardır bunun temel sebebi sinir sistemi hücrelerinin (nöronların) diğer vücut hücreleri gibi tekrar çoğalma özelliğinde olmamalarıdır. Çocuk felci virüsünün etkilediği bölgedeki hasarların görüldüğü hücreler kendini yenileyemez ve kişi hayatı boyunca felç bir şekilde yaşamına devam eder. Bazı hastalarda sinir hücrelerindeki bu tahribat daha şiddetli hale gelebilmekte ve ölüm meydana gelmektedir.
Günümüzün sağlık koşullarının ilerlemesi ve gelişmesi ile beraber dünyanın birçok yerinde çocuk felci hastalığının aşısına başlanmış ve hastalık büyük ölçüde kontrol altına alınmıştır. Son yıllarda vaka sayılarının azalmasına neden olan bu aşı uygulamaları ihmal edilmemesi gereken bir uygulama haline gelmiştir.
Çocuk Felci Hastalığının Belirtileri Nelerdir ?
Çocuk felci ortaya çıkardığı belirtiler itibariyle merkezi sinir sisteminin etkilerine göre iki grupta incelenmektedir. Paralitik felç anlamına gelmektedir. Poliomyelit felçli ve felçsiz poliomyelit olmak üzere iki grupta incelenmektedir. Çocuk felci enfeksiyon hastalığına sahip olan bireylerin yaklaşık %95‘inde hiçbir belirti ve bulgu ortaya çıkmaz. Asemptomatik polio olarak adlandırılan bu tabloda kişide hiçbir belirti gözlemlenmez ancak kişi hastalığı bulaştırmaya devam eder.
Çocuk felcinde ortaya çıkan belirti ve bulgular şu şekilde sıralanabilir;
• Vücut genelinde ısı artışı
• Boğaz bölgesinde ağrı ve şişlik
• Mide bulantısı
• Şiddetli kas ağrıları ve güçsüzlük
• Şiddetli baş ağrıları
• Beyin zarı iltihabında meydana gelen belirtiler
• Reflekslerin işlevlerinde kayıp
• Felç
• Ekstremitelerin bir bölgesinde sarkma
• Vücudun farklı bölgelerinde deformasyon
• Kas kaybı
• Yorgunluk
• Dinlenmeyle azalan kas ağrıları
• Uyku bozuklukları ve uyku apnesi
• Bilinç bozukluğu gibi belirtiler çocuk felcinde ortaya çıkmaktadır.
Çocuk Felcinin Nedenleri Nelerdir ?
Çocuk felci yani bilinen diğer adı ile poliomyelite neden olan polio virüs bulaşıcılığı çok fazla olan bir viral ajan türüdür. Bu virüs türünün en çok bulaştığı yol virüsü içerisinde barındıran dışkı ile yapılan temaslardır.
Çocuk felci hastalığına neden olan polio virüs insandan insana bulaşma kabiliyetine sahiptir. Bu virüs etkeni insan vücudunun dışındayken haftalarca ve hatta aylarca canlı kalabilmektedir. Bu nedenle virüsün bulunduğu su ve gıdaların tüketilmesi ya da dışkıya temas edilmesi büyük bir risk oluşturmaktadır. Özellikle hijyen koşullarının yetersiz olduğu yerlerde ve sağlık hizmetlerinin yetersiz olduğu bölgelerde bu enfeksiyon hastalığının bulaşma olasılığı oldukça yüksektir.
Çocuk felci hastalığının kimi hastalarda hiçbir belirtiye neden olmadığı halde kimi hastalarda çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabildiğini yazımızda birçok defa bahsetmiştik. Özellikle bağışıklık sisteminin güçlü olması, uzun süreli sistemik hastalıklara sahip olmamak gibi nedenler bu hastalığı asemptomatik şekilde geçirmek için büyük öneme sahiptir.
Çocuk Felci Hastalığının Tedavisi Nasıldır ?
Günümüz sağlık koşullarında halen tedavisi mümkün değildir. Yani bu enfeksiyon hastalığını tam olarak iyileştirebilen bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Fakat ortaya çıkan belirtileri hafifletmek ve olası komplikasyonları önlemek amacıyla Çocuk felci tedavisi için destekleyici işlemler uygulanabilmektedir.
İşte çocuk felci hastalığında kullanılan destekleyici tedavi yöntemleri;
• Hastalık süresince dinlenmeye yer vermek
• Ağrı kesici ilaçlar ile hastalardaki ağrıları tedavi etmek
• Hastaların yeterince sıvı almasını ve dengeli beslenmesini sağlamak
• Kas kaybını ve güçsüzlüğü önlemek amacıyla fizik tedavi uygulamalarına yer vermek
• Hastalara solunum desteği vererek ihtiyacı olan oksijen takviyesinde bulunmak
• Mevcut enfeksiyon hastalıklar gelişmiş ise antibiyotik kullanımına başlamak Çocuk felci hastalığının önlenmesinde en önemli husus hastalığa yakalanmamaktır.
Bundan dolayı bu hastalık için geliştirilen aşı uygulamalarına önem verilmelidir. Bu tedavi ve aşı uygulamaları çocuk nöroloji hastaneleri doktorları tarafından uygulanmaktadır.
