Felç diğer adıyla inmenin beyin hücrelerinin yaşamları için ihtiyaç duydukları kandan, oksijenden mahrum kaldıklarında meydana gelen, beyin hücrelerinin ölümüyle sonuçlanabilen ciddi bir rahatsızlık olduğunu söyleyen uzmanlar, “Oksijen olmadan beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar. İki ana felç türü vardır; iskemik ve hemorajik inme. Her biri beyni farklı şekillerde etkiler ve nedenleri birbirinden farklıdır, kısaca değindiğimiz gibi nedenler inmenin türüne göre farklılık gösterir” diye konuştu.
EN SIK GÖRÜLEN FELÇ TÜRÜ: İSKEMİK İNME
Kan pıhtısı beyne kan ve oksijen akışını engellediğinde meydana gelen iskemik inme hakkında bilgi veren uzmanlar, “En sık görülen felç türü. Pıhtı genellikle atardamarların zamanla daraldığı veya plak olarak bilinen yağ birikintileri tarafından tıkandığı bölgelerde oluşur. Nadir durumlarda düzensiz kalp atışından kaynaklanan zayıf kan akışı da pıhtı oluşumuna neden olabilir. Beyne kan taşıyan atar damarların dallandığı noktalarda yaşla birlikte daralma meydana gelmesi doğal bir durumdur. Ancak bu süreç hızlanırsa ya da diğer bir deyişle daralma derecesi yüksekse tehlike arz eder. Daralma sürecini hızlandıran sigara, yüksek tansiyon (hipertansiyon), obezite, yüksek kolesterol seviyeleri, şeker hastalığı, aşırı alkol alımından uzak durarak felç riski azaltılabilir” ifadelerini kullandı. Son olarak bazı durumlarda geçici iskemik atak (TIA) adı verilen mini inmenin yaşanabileceğini anlatan uzmanlar, “Geçici iskemik atak damarlardaki geçici bir tıkanıklıktan kaynaklanır. Kişi inme semptomları gösterir ancak kısa bir süre içerisinde kan basıncıyla damar yeniden açılarak semptomlar düzelir. Bu durum kalıcı beyin hasarına neden olmaz. Ancak ileride tam felç geçirme olasılığını oldukça artırır” dedi.
HEMORAJİK FELÇ NEDENLERİ
Kafa içi beyin kanamaları olarak bilinen hemorajik inmenin daha az görüldüğünün altını çizen uzmanlar şöyle devam etti: “Kafatasının içerisinde bir kan damarının patlaması sonucu beynin içerisine ya da etrafına doğru kanamanın olması hemorajik inmeyi tanımlar. Hemorajik inmenin ana nedeni oluşturduğu yüksek basıncın etkisiyle beyindeki damar duvarlarını zayıflatan ve yırtılma olasılığını artıran yüksek tansiyondur. Yüksek tansiyon bir taraftan damar duvarını inceltirken, diğer taraftan damarların dallandığı noktalarda baloncuk görünüme sahip beyin anevrizması oluşumunu tetikleyebilir. Diğer yaygın bir hemorajik felç nedeni ise kafa travması sonrası yaşanan beyin damar kanamalarıdır. Hemorajik felç riski yüksek tansiyonu kontrol altına alan düzenli yaşam değişiklikleri ve kafa travmasından mümkün olduğunca korunarak azaltılabilir. Aşırı kilolu olmak, sigara kullanımı, hareketsiz yaşam ve stres hemorajik inmeye ve yüksek tansiyona kaynaklık eden temel nedenlerdir. Felç riskini azaltmak koşullardan kaçınmak ile mümkündür.”
EN KISA SÜREDE TEDAVİ EDİLMESİ GEREKİYOR
İnmenin kişiliği, duyguları, davranışı, hareket etme ve hareketi koordine etme yeteneğini etkileyebileceğine dikkat çeken uzmanlar, “Duygu, dokunma, sıcaklık, görme, yorumlama, düşünme, hatırlama, anlama, planlama, akıl yürütme veya problem çözme yeteneğini bozabilir. İnmenin potansiyel olarak yıkıcı etkilerini en aza indirmek için mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmesi gerekir. Bu nedenle belirtilerini tanıyarak hemen sağlık kuruluşuna başvurmak ya da hastanın başvurmasını sağlamak çok önemlidir” dedi
