Şanlıurfa'nın Hilvan İlçesi'nde yaşayan Yunus ve Elif Toprak çiftinin 1,5 yaşındaki kız çocuklarına verdikleri 'Kürdistan' ismi, Hilvan Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından çocuğu ve toplumu rencide edeceği gerekçesiyle 'Helin' olarak değiştirildi. Toprak çiftinin temyiz ettiği dava sonunda Yargıtay 18'inci Hukuk Dairesi, isim verme hakkının anne ve babaya ait olduğu belirterek yerel mahkemenin kararını bozdu ve 'Kürdistan' adının kullanılabileceğine karar verdi.
Hilvan'ın Bahçecik Köyü'nde çiftçilik yapan 29 yaşındaki Yunus Toprak, 3 yıl önce akrabası olan 24 yaşındaki Elif Toprak ile evlendi ve çiftin 2011 yılı Ağustos ayında bir kız çocukları dünyaya geldi. Toprak çifti, doğumdan kısa süre sonra gittikleri Hilvan Nüfus Müdürlüğü'nde çocuklarına 'Kürdistan' ismini verdiklerini bildirdi ve ismin yazılı olduğu nüfus cüzdanını çıkarttı.
DAVA AÇILDI, İSİM 'HELİN' OLDU
Çocuklarının 'Kürdistan Toprak' yazılı nüfus cüzdanı ile evine dönen çifti, aynı gün Nüfus Müdürlüğü yetkilileri arayarak, yanlışlık olduğu gerekçesiyle geri çağırdı. Nüfus Müdürlüğü görevlileri, Kürdistan isminin yanlışlıkla yazıldığını ve ismin yasak olduğunu ileri sürerek değiştirilmesini istedi. Baba Yusuf Toprak, bunu kabul etmedi ve kızına verdiği ismi değiştirmeyeceğini söyledi. Bunun üzerine Nüfus Müdürlüğü, anne ve baba hakkında adliyeye suç duyurusunda bulundu. Şikayeti inceleyen Hilvan Cumhuriyet Savcılığı da ismin iptali istemiyle Hilvan Asliye Hukuk Mahkemesi'ne dava açtı. Şubat ayında görülen davanın duruşmasında mahkeme heyeti; anne ve babanın çocuğa yasalara uygun şekilde isim vermesi, verilen ismin ileride çocuğu ve toplumu rencide etmemesi gerektiği belirtildi. Mahkeme, ailenin ısrarcı olmasına rağmen duruşma sonunda; 'Davalının çocuğuna Kürdistan ismini vermesinin küçük çocuğu ileride toplum önünde rencide edeceği gibi Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nde yaşayan Türk vatandaşların da Kürdistan Toprak isminin manası dikkate alındığında rencide olacakları dikkate alındığında davalı Yunus Toprak'ın kızı Kürdistan isminin yörede sıkça kullanılan Helin olarak değiştirilmesine' şeklinde karar verdi.
YARGITAY 'KÜRDİSTAN' İSMİNE ONAY VERDİ
Kızına verdiği ismin Helin olarak değiştirilmesini istemeyen baba Yunus Toprak, avukat Bekir Benek aracılığıyla yerel mahkemenin kararını temyiz ederek Yargıtay'a gönderdi. Dosyayı inceleyen Yargıtay 18'inci Hukuk Dairesi; Türk Medeni Kanunu ile çocuğa isim verme hakkının anne babaya ait olduğu ifade edilirken, ismin yabancı kökenli olmasının da değiştirilmesini gerektirmediğine işaret etti.
Yargıtay 18'inci Hukuk Dairesi'nin yerel mahkemenin kararını bozduğu ve oy birliği ile aldığı kararda şu ifadelere yer verildi:
"Her kişinin bir adı olması zorunlu kılınmıştır. Bu zorunluluk kişinin yaşamıyla özdeşleşen ve kişiliğinin ayrılmaz bir öğesini oluşturan adını özgürce seçmesi ve onurla taşıması için kendisine tanınmış bir temel kişilik hakkıdır. Bu hak Anayasa'da güvence altına alınmış, temel hak ve özgürlüklerden olup, her Türk yurttaşı eşit olarak yararlanır. İlgili yasalarda çocuğun adını koyma hakkı anne ve babaya aittir. Ayrıca adın yabancı kökenli olması da onun değiştirilmesini gerektirmez. Gerçek kişilerin ön adlarının düzenlendiği yasal mevzuat kapsamında söz konusu ismin tescilini ve kullanılmasını engelleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Ayrıca bu hakkın kullanılmasını ortadan kaldıracak şekilde mahkemece mevcut ismin silinerek yerine re'sen Helin isminin verilmesi hukuken mümkün değildir. Hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kararın bozulmasına oy birliği karar verilmiştir."
AİLE MUTLU OLDU
Kızlarına koydukları 'Kürdistan' ismi kullanabilecek olmanın sevincini yaşayan baba Yunus Toprak, yerel mahkemenin aldığını ileri sürdüğü siyasi kararın Yargıtay'da bozularak adaletin tecelli olduğunu söyledi. Kızlarına eşiyle birlikte Kürdistan ismini vermeyi kararlaştırdıklarını anlatan Toprak, "Mahkeme kızıma Helin isminin koyulmasını kararlaştırdı ama biz bunu kabul etmeyince davayı Yargıtay'a taşıdık. Yargıtay bu davayla ilgili olarak tarihi bir karar verdi ve biz buna çok sevindik. Kızımıza yaşadığım coğrafyanın ismini verdik. Bu ismi koyduğum için açılan dava nedeniyle içim acıdı ama Yargıtay çok sevindirici bir karar verdi" diye konuştu.
Kürdistan'ın annesi Elif Toprak ise Yargıtay'ın vermiş olduğu karar ile kızlarının isminin kimliğinde kalacak olmasının mutluluğunu yaşadıklarını ifade etti.
AVUKAT BENEK: TARİHİ KARAR
Ailenin avukatı Bekir Benek ise Yargıtay'ın kararını tarihi olarak yorumladı. Yargıtay'ın aldığı karar ile isteyen herkesin çocuğuna istediği ismi verebileceğini ifade eden Benek şöyle konuştu:
"Müvekkillerim kendi istekleriyle dünyaya gelen kız çocuklarına Kürdistan ismini koymak için Hilvan Nüfus Müdürlüğü'ne müracaata bulunuyor. Kürdistan ismiyle çıkan kimliği sonradan fark eden yetkililer, aileyi yanlarına çağırıyor ve ismin değişmesini istiyor. Aile kabul etmeyince dava açıldı. Ardından Kürdistan ismi; çocuğu ve toplumu rencide edebileceği gerekçesiyle Helin olarak değiştiriliyor. Böyle bir kararın hukuki ve yasal dayanağı yoktur. Buna ilişkin temyize gittik. Yargıtay 18'inci Hukuk Dairesi yaptığı inceleme sonunda tarihi bir karar verdi. Çözüm sürecinin devam ettiği bu günlerde böyle bir kararın çıkması bizleri de mutlu etti. Kürdistan isminin kullanılması ve nüfusta tescilinin yapılmasında herhangi bir sakıncası yoktur. Bundan böyle Türkiye'de yaşayan herkes çocuğuna Kürdistan ismini verebilecektir. Bununla ilgili yasal bir engelleme olmadığı Yargıtay kararında açıkça vurgulanmıştır."
