.jpg)
Peki sandıkların yüzde 27.5'unun başında kavga çıktığını daha önce duymuş muydunuz? 30 Mart yerel seçimlerinde sandıkların güvenliği için çalışıp yaşananları da bir rapora dönüştüren Sandık Başındayız adlı gönüllü oluşumun gönüllüleri ile yaptığı anketten çıkan sonuçlar oldukça çarpıcı:
Buna göre:
Her 100 sandığın 26,5'unda oy kullanma sırasında hatalar oluyor
Sandıkların %1,6'sında seçmen listesinde adı olmayan kişilerin oy kullanmasına izin verildiği belirtiliyor.
Tek kişi girilmesi gereken oy verme kabinine, 171 sandıkta (%30,6) birden fazla kişinin girdiği, daha çok ev kadınlarının ve yaşlıların hangi partiye oy verecekleri konusunda yakınlarından destek bekledikleri gözlenmiş
Sandıkların yüzde 7'snde de gelen boş pusula ve zarfların açılma, sayılma ve mühürlenme işlemlerinin usulüne uygun bir şekilde yapılmadığı ifade ediliyor
PARTİ AYRIMI YOK
Bu sonuçlara ulaşılan Mart ayındaki yerel seçimlerin ardından 1 yıl içinde 2 seçim daha geçirmeye hazırlanan Türkiye'de bu seçimlerde sandıkların güvenliğini korumak için bir araya gelen oluşumların sayısı da hızla arttıyor. Oy ve Ötesi, Sandık Başındayız, Türkiye'nin Oyları, Ankara'nın Oyları, Gubetin Oyları gibi oluşumlar 60 bine yakın gönüllü ile sandık güvenliğini sağlamak için çalışma yapıyor.Hepsinin dile getirdiği şey aynı: Bizi hangi partinin kazandığı değil, halkın oylarının sonuçlara doğru bir şekilde yansıtılması ilgilendiriyor.
YSK'nın açıklamalarına göre Cumhurbaşkanlığı seçimi için 160 bine yakın sandık kurulacak. İstanbul'da başlayan bu oluşumlar Türkiye çapında yayılmaya çalışıyor olsa da gönüllülerin sayısı bu sandıkların çoğunu karşılayamayacak. Cumhurbaşkanlığı seçimleri için 6 ilde gönüllülerden bir ekip kuran Oy ve Ötesi, İstanbul için gönüllü toplayan sandık başındayız ve Türkiye'de 27 ilin yanısıra yurtdışı oyları için de 12 ülkede çaba harcayan Türkiye'nin Oyları oluşumlarının toplam gönüllü sayısı, bu sandıkların güvenliğini sağlamaya yetmiyor. Ancak dernekler oluşacak gündeme göre bu sayının daha da artabileceğini ifade ediyor.
Oy ve Ötesi'nin Dernek Başkanı Volkan Öktem derneğin toplamda 10 binin üzerinde bir gönüllü sayısına ulaştığını, özellikle İzmir, Ankara ve İstanbul'da okul ve bina sorumlularının yüzde 60-70 oranında tamamlandığını ifade ediyor. Öktem "Bursa, Adana ve Antalya'da biraz daha zayıf. Gönül ister ki tüm sandıkları kapsayalım ama 30 bin sandığı kapsasak bunu iyi sayacağız diyor.
Sandık Başındayız'ın kurucusu Fırat Bayır ise İstanbul'da ortalama bir ilçedeki sandıkların tam olarak gözlem altında tutulabilmesi için en az 3 bin kişiye ihtiyaç olduğunu ifade ediyor. "Gönüllüler birbirinin adını yazdırıyor. Biz sayı tam sanarken bir bakıyoruz ki aslında listede adı olan adamın gönüllü olduğundan haberi yok. Arada –mış gibi- yapanlar da çıkıyor. Akşam 'geliyoruz'deyip sabah gelmeyenler de çıktı. Ama toplamın içinde bunların payı gerçekten çok az" diye konuşuyor.
Türkiye'nin Oyları Müge Kışıoğlu "Yurtiçinde biz 27 ile aktarımda bulunduk. Buralarda girişimci gönüllüler var. Son derece yatay bir süreç işliyor ve bu gönüllüler bir araya geliyor. Şeffaflık tarafsızlık yerellik ve işbirliği ilkeleri etrafında çalışıyorlar" dedi.
Ankara Kent Frorumu Derneği ve Ortak noktanın öncülüğünde kurulan Ankara'nın oyları yerel seçimler sırasında özellikle seçim sonrası tutanaklar üzerinde yapılan analiz sonuçları ile oldukça önemli bir görev üstlenmişti. Kuruculardan Burcu Akçeru'nun verdiği bilgilere göre bu hem Türkiye hem yurtdışında çok ilgi gördü.
Ancak Akçeru 'Sandıktan oy çalınıyor' sözünün Türkiye'de tam olarak doğru anlaşılmadığını ifade ederek " İnsanların kafasında birileri sandığın içniden oyları çalıp götürüyor sanıyordu. İstanbul'da da böyle bir sonuç elde edildi ama oy çalınmadı sonucu görüldü. Tutanaklar üzerinde akıllarda soru işareti bırakan ipucu ve bilgiler var" dedi.
YURTDIŞI OYLARIN GÜVENLİĞİ
Mühürsüz tutanak, gerekçe belirtilmeden geçersiz sayılan oylar gibi çok sayıda hatanın bu analizlerde ortaya çıktıiğını belirten Akçeru "Bu analizler çok konuşulunca Türkiye'de yeni illerden ve yurtdışından da ilgi gördü. Türkiyenin oyları ne gurbetin oyları da çalışmalara başladı.Ama kimse kimsenin merkezi değil. Herşey tamamen omuz omuza yürüyor" dedi.
Bu yıl yurtdışında da oy kullanılacak olması bu oyların saklanması ve Türkiye'ye ulaştırılması konusunda kullanılacak yöntemlerle ilgili de merak uyandırdı. Oy çuvallarının seçimden sonra Türkiye!'ye gelene kadar konsolos konutlarında kalacağının söylendiğini ifade eden Akçeru "Bu oylar Amerika ve Kanada'dan tarifeli uçaklarla gelecek. 1-2 kargo uçağı oyları Avrupa ülkelerinden toplayıp getirecek. Ama bunlara kim eşlik edecek. Bunlar İstanbul ve Ankara'da depoda saklanırken güvenlik nasıl sağlanacak. Bu konularda kamuoyunun rahatlatılması gerekiyor" dedi.
İHSANOĞLU'NUN GÖNÜLLÜLERİNE MÜLAKAT
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Cumhurbaşkanı adaylarının kendi müşahitleri de sandık başında onlar adına çalışabilecek. Ekmeleddin İhsanoğlu'nun takımı sandıkta çalışacak gönüllü sayısının hafta başı itibariyle 15 bin civarında olduğunu ve bu sayının giderek arttığını ifade etti. İlginin yoğun olduğunu ifade eden yetkililer "Yoğun ilgi var. Gönüllüler ise gönüllü olarak sandıklara atanmadan önce bir mülakattan geçecekler" diyor.
Peki gönüllülere en çok hangi noktada ihtiyaç var? Volkan Öktem sandıklarda görev yapan gönüllüler olmasının önemini "En büyük konu sandık kurulundaki kişilerin bilgisizliği. Bunun bir sonucu da biraz daha bilgili bir görevli varsa, o bütün kurulu istediği gibi yönlendirebiliyor. Bizim orada olmamız bunu engelledi. Gönüllülerimiz her olaya parti ayırt etmeden müdahale ettiler. Bu da konunun bir tarafa kaymasını engelledi" diyerek açıklıyor
Öktem'e göre özellikle geçerli ve geçersiz sayılacak oylar, engellilerin oy kullanması gibi konularda gönüllüler 100 bine yakın sözlü, 5 bin de yazılı itirazda bulunmuş.
Fırat Bayır tüm partiler ile iletişime geçtiklerini, Ak Parti'nin yardım isteklerini reddettiğini, ama diğer partilerle işbirliği içinde çalışabildiklerini dile getirdi.
