İklim şartları en çok portakalı vurdu. Bu yıl rekoltenin büyük oranda düşmesi, fiyatların da artması bekleniyor. Yetkililere göre fiyatlar büyük illerde 7-8 TL'ye kadar çıkabilir. Ağaçların meyve vermeye başladığı dönemde çıkan aşırı sıcaklar ve poyraz ağaçlardaki meyvelerin büyük bir bölümünün dökülmesine ya da yanma yaşanmasına neden oldu. Bundan dolayı portakal üretiminde yüzde 80'e yakın düşüş yaşandı.
Üreticiler, üründe yaşanan sıkıntının portakal fiyatlarını da olumsuz etkileyeceği söyledi. Türkiye’nin en önemli narenciye üretim merkezlerinden biri olan Antalya’da 14 ile 17 Mayıs tarihleri arasında esen kuvvetli poyraz ve aşırı sıcaklar narenciyeyi olumsuz etkiledi. Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçocanoğlu Bu nedenle boncuk büyüklüğündeki meyvelerde yanık oluştuğunu, çoğunun da döküldüğünü belirtiliyor.
Kimi yerde yüzde 80 dökülen bölge oldu, kimi yerde yüzde 20 dökülen bölge oldu. Rekolte olarak bu yıl beklentimiz 180-200 bin ton civarıydı. Ama şu andaki elimizdeki miktar 135-140 bin ton çıkan diye düşünüyorum. Toplamda 50 bin ton bir açığımız var. Adana, Mersin, Dalaman durum aynı olduğu için üretici 3 liranın altında fiyat vermek istemiyor” TÜİK verilerine göre, 2019 yılında Türkiye turunçgil üretimi 4,3 milyon ton olarak gerçekleşirken, üretimin %40'ı portakal, %33'ü mandarin %22'si limon, %6'sı altıntop oldu. Aynı sezonda Türkiye portakal üretimi önceki sezona göre %11 oranında azalarak, 1,7 milyon ton olarak gerçekleşti. Kişi başı portakal tüketimi 2018/2019 sezonunda 13,5 kg olarak gerçekleşirken, tüketimin önceki sezona göre %25 oranında arttığı görüldü. Türkiye'nin 2019 yılı taze ve kurutulmuş olarak yaptığı portakal ithalatı 42 bin 132 ton olarak gerçekleşirken, ithalatın %98,8'i Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden sağlandı.
Rusya, Bulgaristan, Moldova ve Birleşik Krallık ise sırayla az miktarlarda ithalatın gerçekleştirildiği diğer ülkeler.
Bu yıl portakalın İstanbul ve Ankara gibi büyük illerde portakal 7 ila 8 lira arasında satılabileceğini söyleyen uzmanlar; “bu yıl bahçelerimiz neredeyse boş. Önümüzdeki yıl fiyatlar, bu yılki fiyatların yarısı olacaktır. Geçen yıl tonaj yüklüydü çiftçiyi kurtarıyordu. Fiyat 1 lira 50 kuruştu. Bu yıl dökümden dolayı ağacın başına meyve az olduğu için yarı yarıya meyve çıkacak, kimi bahçelerde. Yoğun dökülen bir bahçede çiftçinin ağaçtan alacağı 40 kilogram. Bun 3 liraya satmazsa nasıl kurtaracak. Hasat vermeyen yerler için 3 lira çok büyük paradır. Geçen yılda çiftçi kazanmadı. Çiftçinin tamamının bankalara borcu var. Pandemiden dolayı borçlar ertelendi fakat borcun ödeme günü geldiğinde esas yangın o zaman başlayacak” diye konuştu.
Dalaman'da bahar aylarında yaşanan aşırı sıcaklar ve poyraz nedeniyle narenciyede bu yıl rekolte kaybının yüzde 75 olduğunu belirten uzmanlar, bu kaybın faturası portakal fiyatlarına yansıyacağını söyledi. Üreticinin bu yıl portakalı 2 lira 50 lira arasında satmaya başladığını belirtilirken, “bu yıl yaşanan olumsuz hava koşulları narenciye üretiminde yüzde 75'lere varan rekolte kaybına neden oldu. Geçen yıl 180 bin ton civarında olan portakal, bu yıl 40 bin ton civarındadır. Narenciye üreticisi bu yıl büyük sıkıntı yaşamakta. Yaşanan afetten dolayı bahçelerde nedeyse ürün kalmadı. Şu anda çiftçimiz portakalın kilogramını 2 lira 50 kuruşa veriyorsa aslında çok da bir şey ifade etmiyor. Aslında 3 lira 50 kuruştan aşağısı kurtarmaz. Normalde 100 ton meyve olan bahçede 25 ton meyve var” dedi.
Bahar aylarında yaşanan olumsuz hava koşullarından dolayı narenciye üretiminde Yüreğir'de rekolte kayıpları yaşandığını belirten uzmanlar şöyle konuştu; “Limon üretiminde kayıp yok denecek kadar az. Haziran ayında çiçek açtığı ve ekim alanlarını artması nedeniyle. O açığı kapattı. Enterdonat limonda yüzde 50 ila 80 arasında kayıp var. Mandalina gruplarında yüzde 30 ila 40 arasında. Portakalda da yüzde 40 civarında eksiklik var. Erkenci dediğimiz portakal şu anda tarlada 4 ila 4.5 lira arasında satılmakta. Tabi sen bunu 4 yada 4.5 liraya versen para kazanamıyorsun. Çünkü verim çok düşük. Keşke ağaçta ürün olsaydı da 2 ila 2.5 liraya satılsaydı. Çiftçi daha çok para kazanırdı aslında. Yani bahçesinde 100 ton ürün çıkacağı yerde 40 ton çıkmıştır”
