Pastırma yazı, kutuplardan gelen alçak bir soğuk hava kütlesinin hareketsizleşerek sıcak bir yüksek basınç merkezi oluşturması sonucu ortaya çıkar. Bu merkezin özelliği, istikrarlı bir katmanlaşma yaratan önemli sıcaklık değişimleridir. Sonuçta havanın dikey hareketi engellenir ve alçaklarda yoğunlaşan duman, toz vb havanın puslu olmasına yol açar.
Pastırma yazı deyimi, pastırmanın bu dönemde hazırlanması sebebi ile verilmiştir. Gece ve gündüz arası sıcaklıkların birbirine yakin ve sıcak olması sebebi ile; pastırmanın en ideal şekilde kuruması bu dönemde olur.
Dünyanın pek çok yerinde yaşanan bu dönem Almanya’da “kocakarı yazı”, İsveç’te “Azize Birgitta yazı”, Amerika Birleşik Devletleri’nde “Yerli yazı” (Indian summer) gibi adlar alır.