İngiliz araştırmacılar, çocukluk döneminde sık sık kâbus görmenin ilerleyen yaşlarda karşılaşılabilecek ruhsal hastalıklara işaret edebileceği uyarısında bulunuyor.
Sleep adlı dergide yayımlanan araştırmaya göre, çocukların sık ve düzenli kabul görmesi daha ciddi bir rahatsızlığın belirtisi olabilir.
Karabasan görmek ve uykuda çığlık atıp kolları sağa sola sallamanın ise ruhsal bozukluk riskini yükselten belirtiler olduğu ifade ediliyor.
YoungMinds adlı vakfa göre, araştırma sonuçlarının zihinsel hastalıkların erken teşhisine yardımcı olabilir.
Araştırmada yaklaşık 6 bin 800 kişi, 12 yaşına kadar takip edildi.
Ebeveynlerden çocukların sık yaşadığı uyku sorunları hakkında bilgi alındı ve araştırma sonundan çocuklar bir dizi psikotik deneyden geçirildi. Çocukların, halüsinasyon ve düş görüp görmedikleri, düşüncelerinin kontrol edilip edilmediği hissine dair testler yapıldı.
Araştırma sonunda çocuklarının çoğunun, hayatlarının belirli bir döneminde kâbus gördüğü, fakat yalnızca yüzde 37'sinin birbirinin takip eden yıllar boyunca bu sıkıntıları yaşadığı tespit edildi.
Yaşları genellikle üç ila yedi arasında değişen çocukların ise yüzde 10'unun karabasan gördüğü belirlendi.
'Düzenli kâbus görmek tehlikeli'
Warwich Üniversitesi'nde görevli araştırma ekibi, uzun dönemde görülen kâbus ve karabasanların ilerleyen yaşlarda görülebilecek zihinsel sorunlarla bağlantılı olduğunu ortaya koydu.
Her 1000 çocuktan yaklaşık 47'sinin psikotik, ruhsal zorunlar yaşadığı tespit edildi.
Kâbus gören çocuklardan yaşları 12'ye yaklaşanların ileride zihinsel sorunlarla karşılaşma risklerinin, diğerlerine oranla üç buçuk kat arttığı, sık ve düzenli kabul görenlerde ise bu oranın ikiye katlandığı anlaşıldı.
BBC'ye konuşan araştırmacılardan Prof. Dieter Wolke, "Kâbus ve karabasan görmek yaygın, normal bir durumdur. Ama eğer sık ve düzenli görüyorlarsa, daha ciddi bir durum olabilir” dedi.
Uyku sorunları ve psikoz, ruh hastalıkları arasındaki bağlantının ne olduğu henüz netlik kazanmış değil.
Bilim insanları, erken yaşlarda zorbalık veya benzeri bir travma yaşamanın bu tip semptomlar doğurabileceğini söylüyor.
Araştırmacılar ayrıca, çocukların beyinlerinde neyin gerçek olup olmadığını belirleyen sınırlar, yani uyku hali ile ayık olma arasındaki farkının belirgin olmamasından da kaynaklanabileceğini belirtiyor.
Bu da, psikotik rahatsızlıklarının, uyku sorunlarını tedavi ederek önüne geçilemeyeceği anlamına geliyor.
Fakat kâbus görmek, ileride yaşanabilecek daha ciddi sorunların işareti de olabilir.
Prof. Wolke, düzenli ve kaliteli bir uykunun kâbus görmenin önüne geçebilecek en önemli unsur olduğunu belirtiyor:
"Uyku sağlığı çok önemlidir. Daha düzenli uyumalılar ve yatağa girmeden önce endişeyi tetikleyebilecek filmlerden kaçınmalılar, bilgisayar başına geçmemeliler.”
Karabasan, uyku sırasında belirli zaman dilimlerinde görülür ve çocuk uyandırılarak karabasanın sona ermesi sağlanabilir.
YoungMinds vakfı müdürlerinden Lucie Russell, "Bu çok önemli bir araştırma. Zihinsel hastalıkları erken teşhis edebilmek, binlerce çocuğun bu sıkıntılardan kurtulması için hayati öneme sahip” diyor.
"Erken müdahale, çocukların yetişkinlik öncesi zihinsel rahatsızlıklara yakalanmasına engel olmak için çok önemlidir.”
