Tekirdağ İli Arıtma Çamurlarının Değerlendirilmesi Çalıştayı

Tekirdağ'da, Ergene Havzasının kirlenmesi ve buna bağlı ortaya çıkan sorunların çözümüne yönelik çalıştay yapıldı. Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı, çalıştayda yaptığı 'Ergene Havzası mevcut durum ve kentsel atık su yönetimi' başlıklı sunumda, Ergene Havzası'nın ciddi manada kirlendiğini ve bu konuda havzayla ilgili oluşturulacak projelerin kısa sürede hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi. Bölgedeki sanayi kuruluşlarınca yeraltı sularının kontrolsüz bir şekilde kullanımından dolayı özellikle sahil kesimindeki yerleşim yerlerinde tuzlu suyun yer altı sularına karışmasının önlerinde ciddi tehlike olarak durduğunu ifade etti. Kınacı Ergene kıyısındaki yerleşim merkezlerinin hiçbirisinde atık su arıtma tesisi bulunmadığını belirterek şunları kaydetti:

'Kirli atık su yönetmeliğine göre, belediyelerin evsel atık suların arıtılması için atık su arıtma tesislerine mutlaka sahip olması gerekiyor. Ancak, Trakya Bölgesi'nde şu ana kadar hiçbir belediyenin faaliyette olan böyle bir tesisi yok. Öncelikle bu sorunun acil olarak çözülmesi gerekiyor. Ergene ülkenin en çok kirli ve öncelikle müdahale edilmesi gereken bölgesi. Ergene Havzası, Trakya Bölgesi'nin büyük bir bölümünü kapsıyor ve bu havza Trakyayla bütünleşti. Havzanın bu günkü mevcut durumuna acil müdahale edilmeli.'

Kınacı, Ergene Havzası boyunca yer alan yerleşim merkezilerinin bazılarında içme suyu hattı ve kanalizasyonun bile hala tamamlanmaığını belirterek, yerel yönetimlerin su, kanalizasyon, içme su şebekesi ve atık tesisi yapmakla yükümlü olduğunu ifade etti. Ergene Havzası'nda atık su tesisi olmayan birçok belediyenin cezaya girdiğini söyleyen Kınacı, belediyelerin giderecekleri bu eksikliklerin Ergene Havzası'ndaki kirliliğin önlenmesinde etkin rol oynayacağını belirtti. Türkiye'de sanayileşmenin en çok Ergene Havzası'nda yoğunlaştığını belirten Kınacı, şöyle devam etti:

'Ergene Havzası'na günde sanayi tesislerinde kullanılan 230 bin metreküp atık su deşarj ediliyor. Bu da, debinin yükselmesinde önemli etken. Sanayi alanlarında yeraltı suları çok fazla dengesiz olarak kullanılıyor. Bu nedenle özellikle sahil kesimine yakın yerlerde yer altı sularına tuzlu suyun karışması ihtimali giderek artıyor. Yer altı su seviyesinin ciddi oranda düştüğünü görüyoruz. Dereler hiçbir şekilde kullanıma uygun değil. Çorlu ve Çerkezköy'de en büyük sanayi kuruluşları bulunuyor. Sanayileşmede kullanılan endüstriyel atık su Ergene Nehri'ndeki debiyi değiştirdi. Tekirdağ'da sanayi için tahsis edilen su oldukça yüksek olmasına karşın bu suyun da büyük ölçüde kullanılmakta olduğunu görüyoruz.'

ARITMA TESİSLERİNE DESTEK

Kınacı, Çevre ve Orman Bakanlığı olarak belediyelere arıtma tesisi için ciddi oranlarda destek verdiklerini, ancak bu destekten yararlanmak için ihale yapılmış olması gerektiğini söyledi. Sanayilerin ortak arıtma ve ileri arıtma tesisleri kurmalarının da gerekli olduğunu vurguladı. Kınacı, temiz su ele etme sorunu ile karşı karşıya olduklarını ifade ederek, 'Ergene Havzası'ndaki su kalitesi kirlilikten dolayı hiçbir amaçla kullanılamayan 4. sınıf kalitedeki su gurubunn giriyor' dedi. Kınacı, Ergene Havzası'nda yapacakları çalışmalarla öncelikli hedeflerinin 2. kalite su elde etmek olduğunu ve yer altı sularının bilinçsiz kullanılmasının önüne geçmek için sondaj ve su kuyularından kullanılacak suyun ücretlendirilmesi gerektiğini belirtti.

ERGENE NEHRİ ACİL EYLEM PLANI

Çalıştaya katılan İstanbul teknik Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Erdem Görgün, 'Meriç-Ergene Havzası Endistrüel Atıksu Yönetimi' başlığıyla yaptığı sunumda, Ergene Havzası'nın kirlilikten kurtarılması için Çevre ve Orman Bakanlığı'nın üzerinde çalıştığı projeleri anlattı. Görgün, en çok üzerinde durulan projenin Ergene Havzası'nda 4 ayrı noktada oluşturulacak ortak arıtma tesisleri olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

'Çerkezköy ve Çorlu organize sanayi arasında kurulacak olan 1 numaralı ortak arıtma tesisinde toplanacak 330 bin metreküp endüstriyel atık suyun derin deniz deşarj sistemiyle Marmara Dnizi'ne verilmesi planlanıyor. Burada amaç endüstriyel atık suyun havzanın dışına çıkartılması. Ancak bu sistemde Marmara Havzası'ndaki kirliliğinde önüne geçilmesi için gerekli tedbirler alınacak.'

Görgün, Ergene Havzası'ndaki yapılacak çalışmalarda başarılı olabilmek için öncelikle belediyelerin atık su arıtma tesislerini yapmaları ve kurumsal bir yapılaşmanın oluşturulmasının şart olduğunu kaydetti. Görgün, Ergene Havzası'nın bugünkü mevcut durumundan kurtarılması için, Endüstriyel atık su sorununu sahiplenecek bir havza bazlı yönetim sisteminin kurulması, Endüstriyel atık suların havza bazlı deşarj standartalrı doğrultusunda olabildiğince ortak arıtma tesislerinde arıtılmaları, Endüstrilerin, 'Temiz Üretim - Geri Kazanım' uygulamalarına ağırlık vermeleri ve bu sistemin sürdürülebilirliğinin sağlanması olduğunu belirtti.

Tekirdağ Çevre ve İl Müdürü Mehmet Ceyhan da çalıştayda Tekirdağ il genelindeki çevre sorunları ile ilgili yaptıkları çalışmalar hakkında bilgiler verdi. Çalıştaya katılan diğer akademisyen ve çevre mühendisleri tarafından sanayilerdeki evsel, kentsel ve endüstriyel arıtma çamurlarının nasıl eğerlendirilmesi ve kullanım alanları ile ilgili konular üzerinde duruldu.