Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, fiyatları dengelemek için 2 yıl önce başlattığı et ithalatında iç pazardaki üreticiyi korumak için vergiyi dördüncü kez yükseltmek istiyor. ‘Enflasyonu artırır' diye Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın karşı çıktığı düzenleme, Bakanlar Kurulu'nda. Kırmızı et sektörünün temsilcileri ise verginin artması durumunda karkas etin yüzde 10 zamlanacağını, perakende fiyatlardaki artışın ise yüzde 20'leri bulabileceğini dile getiriyor. Et fiyatlarının tavan yaptığı 2 yıl önce yüzde 30 vergi ile karkas eti ithalata açan Tarım Bakanlığı, vergiyi önce yüzde 45'e, sonra yüzde 60'a, en son da yüzde 75'e çıkardı. Bu arada kasaplık canlı hayvandaki vergi de önce yüzde 20'den 15'e indirildi. Sonra yüzde 30'a çıkarıldı. Dün bir açıklama yapan AKP Kars Milletvekili Yunus Kılıç, bayram sonrasında kasaplık canlı hayvandaki ithalatta verginin yüzde 40'a, ette ise yüzde 100'e çıkarılacağını açıkladı. Emin Et Yönetim Kurulu Başkanı Emin Arslan ise vergi artarsa şu anda 15.50 lira olan karkas etin kilosunun 17 liraya çıkacağını söyledi.
SORUN, YEM FİYATLARINDA
Türkiye'de sorunun hayvan ithalatında değil, yem maliyetlerinde olduğunu dile getiren Arslan, besicinin et ithalatı nedeniyle değil, maliyetlerindeki artıştan hayvancılığı bırakmak istediğini kaydetti. Devletin otlakları açması, bu maliyetleri düşürmesi gerektiğini ifade eden Arslan, "O zaman ithalatta fonu yüzde 20'ye bile indirseniz kimse dışardan et getirmez" diye konuştu. Bayramda bütün pazarları gezdiğini anlatan Arslan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Pazarda 150-160 kilogramlık hayvanlar var. ABD'de danalar, 400 kilogramlıkken kesilir. Burada da en az 320 kilogram olması gerekir. Ama üretici hayvancılıktan vazgeçtiği için elindeki bütün hayvanı getirmiş pazarda satıyor." Verginin artırılmasının üreticiye değil 500-600 bin hayvanın sahibi olan birkaç büyük üreticiye yarayacağını savunan Arslan, kararın sektörü istikrarsızlığa götüreceğini söyledi.
YERLİ ÜRETİM YETERLİ
Gıda ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Habib Can, kararı Bakanlar Kurulu'nun vereceğini belirterek, "Amaç yerli üreticiyi korumak. Şu anda bize gelen bilgiler, iç piyasada yeterli hayvan bulunduğu yönünde. Bu nedenle fiyatlar artmaz" dedi.
BAYRAM SONRASI FİYATA BAKILIP KARAR VERİLECEK
Et Konseyi Başkanı Ahmet Yücesan, Tarım Bakanlığı'nın çalışma yaptığını ancak bayram sonrası fiyatlara bakılarak kararın verileceğini belirtti. "İçeride besicilikle geçinen 10 milyon insan var. Bakanlık ‘Başınızın çaresine bakın‘ diyemez" diye konuşan Yücesan da yem maliyetlerine dikkat çekti. Yücesan, şöyle devam etti: "Vergi artışına karar verilse bile ne kadar olacağını bilmiyoruz. Kars Milletvekili'nin öngördüğünden farklı da olabilir. Daha önce de vergi artışı yüzde 90 olarak konuşulmuş, sonuçta yüzde 70'e karar verilmişti. Ama et fiyatının en az ithalattaki vergi artış oranı kadar zamlanması kaçınılmaz."
ENFLASYONU EN AZ % 0.28 ARTIRACAK
İthal etten alınan verginin yükseltilmesi 'enflasyonu artırıcı' bir etki yapacak. TÜİK'in hesaplamalarında et ürünlerinin enflasyondaki toplam ağırlığı 2.77'yi buluyor. İthalatta verginin artması ile tüm et ürünlerinin fiyatının ortalama yüzde 10 yükseleceği hesabından gidildiğinde kasımda enflasyonun sadece bu kalemden 0.28 oranında artması anlamına geliyor. Eylülde tüm sağlık harcamalarının enflasyona katkısının 0.23 olduğu düşünüldüğünde söz konusu rakam enflasyon üzerinde hiç de küçümsenecek gibi değil. Kasım enflasyonu eğer geçen yılki gibi bu yıl da yüzde 1.7 gelirse bu rakamın altıda biri etteki fiyat artışından gelecek görünüyor.
