Güneş yanığı, vücudunuzun, güneşten yayılan UV (ultraviyole) ışınlarının altında kalmasından dolayı oluşan, kızarıklık, kaşıntı, yara ve bazen su toplamalarının meydana gelmesidir. Çorlu Şifa Hastanesi Dermotoloji Uzmanı Uzm. Dr. Züleyha Yaman Büyükadalı güneş yanıkları hakkında bilgiler verdi.
Büyükadalı; "Güneş yanığı semptonları; kızarıklık, sıcaklık hissi, dokunmalarda hissedilen acı, bazen su toplayan yaralardır. Güneş yanığı ile ilgili bir sorun da, yanık oluştuktan sonraki birkaç saatte hiçbir semptom belirmeyebilmesidir. Güneş yanığı semptomları genellikle yanık sonrası ilk 24 ila 48 saat sonrası daha fazlalaşacaktır. İleriki günlerde ise kademeli olarak azalacaktır. Güneş yanığı deriye uzun süreli bir zarar vermektedir. Sadece kızarıklık, birince derece yanıktır. Kızarıklık ile beraber, kabarma da oluşursa bu ikinci derece yanıktır. Bu iki derece yanıkta cilt için çok zararlıdır ve zaman ilerledikçe cilt kanserini riskini arttırmaktadır. Kabarıklık oluşturan yanıklar, yayılabilir cilt kanseri riskini arttırır Bu özellikle, eğer gençliğinizde 3 veya daha fazla sayıda güneş yanığı yaşadıysanız daha büyük olasılıktır. Güneş yanığı oluşmasa bile, çok fazla güneş altında kalmak cildi çabuk yaşlandırır. Ciltte kırışıklar, sarkmalar ve kahverengi güneş lekeleri erken yaşta oluşabilir."
Güneş yanıkları;
• Güneş altında, giysili halde veya güneş koruyucu kremler olmadan çok fazla kaldığınızda
• Güneşin çok şiddetli olduğu saatler olan 10:00 ile 16:00 arasında güneş altında kaldığınızda
• Cildinizi güneşe karşı hassaslaştıracak ilaçlar kullandığınızda,
• Güneşin çok şiddetli hissedildiği tropikal bölgelerde, yüksek rakımlarda, tatil veya yolculuk yaptığınızda, veya güneş ışığının su veya kardan yansımasına maruz kaldığınızda oluşur.
Güneş yanığı olduğunda ne yapmak gerekir?
Büyükadalı; "Ağrı ve sıcaklık hissi, yaklaşık 48 saat sürer, basit ağrı kesiciler 2 gün süre ile kullanılırsa rahatsızlığı büyük ölçüde azaltır. Önemli olan cildi yumuşak tutmak, gerilim ve acıyı azaltabilmektir. Güneş yanıkları sonrasında, yanık oluşan bölgelere yoğurt, diş macunu gibi maddelerin sürülmesi yanlıştır. Güneş yanığı oluştuğu hallerde ilk olarak yapılması gerekenler soğuk duş ve yanık yerlere soğuk suyla ıslatılmış havlularla kompres uygulanmasıdır. Nemlendirici bir losyonun uygulanması gerginliği azaltarak rahatlatıcı olabilir. Vazelin ve benzeri yağlı pomatların kullanılması cildin hava alması engellediği için yanığın etkilerini arttırır ve iyileşmeyi geciktirir. Uzman bir hekime danışarak neler yapılabilir veya neler yapılmamalıdır konusunda bilgi alınması gerekir."
Korunma
Çocukluk dönemi başta olmak üzere yaşamın bütün dönemlerinde güneşten bilinçli bir şekilde korunmak gerektiğini belirten Dr. Büyükadalı "Özellikle sabah saat 11.00 ile öğleden sonra 15.00 saatleri arasında mümkün olduğu kadar güneş ışınlarından uzak durulması gerekir. Gün içerisinde dışarı çıkarken, vücudu örten pamuklu bol ve açık renkli kıyafetler tercih edilmeli. Güneşe çok maruz kalan yerler, geniş kenarlı şapka kullanarak korunmalı. Yaz aylarında, koruma faktörü en az 15 olan ürünler kullanılmalı, açık tenli olan kişiler ise bu faktörün 30 veya daha üzere olmasına dikkat etmeli. Güneş kremi güneşe çıkmadan yarım saat önce uygulanmalı ve 3-4 saatte bir tekrarlanmalıdır. 3 yaşından küçük çocuklar kesinlikle güneşe bırakılmamalı" dedi. Güneş yanığı oluştuğu zaman bol sıvı alınmalıdır. Ciddi yanıklarda ise en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır" dedi.