Uzmanlar, Ramazan bayramının yaklaşması nedeniyle artan tatlı türü alışverişlerde vatandaşlara uyarılarda bulundu.
Trakya Üniversitesi (T. Ü) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, bayram alışverişindeki artışın, bayram ihtiyaçlarını üreten ve satış yerlerinin artışını da beraberinde getirdiğini belirterek, böylece hem sayıca fazla, hem de çok dağınık olan üretim ve satış yerlerinin tümünün denetiminin imkansız hale geldiğini söyledi.
Bu güçlüğü ve artan talebi gören bazı kötü niyetli kişilerin, bu durumu kolay yoldan para kazanmak için bir fırsata dönüştürmeye çalıştığını anlatan Yorulmaz, "merdiven altı" üretim denilen ruhsatsız, denetimsiz, hangi şartlarda yapıldığı belli olmayan, sağlığa zararlı olabilen ürünler üretilerek satışa sunulduğunu ifade etti.
Talebin çok arttığı dönemlerde gıda üreten ruhsatlı bazı yerlerde de ürün ve hijyen ile ilgili sorunlar olabildiğini bildiren Yorulmaz, şöyle konuştu:
"Bayram dönemlerinde son kullanma tarihi geçmiş, bayat, sağlıksız koşularda üretilmiş, içinde sağlıksız maddeler, kimyasallar, boyalar, bozulmuş hammaddeler bulunan gıda maddeleri piyasaya sürülebilmekte. Kalabalık alışveriş ortamlarında bu tür zararlı ürünler, kolayca gözden kaçabilmekte. Özellikle gelir düzeyi düşük ve az eğitimli kesimler, bayram geleneklerini yerine getirmek, misafirliğe gelenlere bir şeyler ikram edebilmek, mahcup olmamak için, ucuz ancak kalitesiz hatta zararlı ürünleri almak zorunda kalabilmekte. Böylece hem kendilerinin ve aile bireylerinin hem de misafirlerinin sağlıklarını bilmeden ve istemeden tehlikeye atabilmekteler. "
-"SAĞLIKLI BAYRAM ALIŞVERİŞİ YAPIN"-
Bayramda sağlık açısından en tehlikeli ürünlerin, satışları büyük miktarda artmış olan gıda maddeleri olduğunu bildiren Yorulmaz, "Tatlılar, şekerler, kuruyemişler, yufka, kahve, meyve suları gibi besinler ile kolonya gibi maddeler bayramda sağığımız açısından en tehlikeli ürünler. Tüm bu ürünlerin kaliteli üretilmesinin bir maliyetinin olduğu açık, ancak alışverişe çıktığımızda her ürün için bazen çok ciddi oranlarda düşük fiyata satılanlarına rastlamak da mümkün. Bu durumda bazı üreticilerin, bu ürünleri çok ucuza mal ettiği, yani kaliteden fedakarlık ettiği açık" diye konuştu.
Bazı üreticilerin tatlılarda, pancar şekeri yerine Yaygın biçimde yapay tatlandırıcı ya da Mısır şurubu kullandığını belirten Yorulmaz, şöyle dedi:
"Bu ucuz yapay tatlandırıcılar, şekerden çok daha yüksek tat veren ve ucuz kimyasal maddeler. Bu maddelerin fazla alınması, içerdiği kimyasala bağlı olarak şeker hastalığı da dahil olmak üzere pek çok sağlık sorunlarına neden olmakta. Ucuz fiyata satılan tatlılarda bazı üreticiler, yapay tatlandırıcıdan başka, Antep fıstığı yerine bezelye gibi maddeler ya da bayat, bozulmuş, küflenmiş fındık, ceviz gibi maddeleri koyarak hem müşteriyi aldatmakta, hem de daha ucuza mal edip daha fazla kar etmekte. Bu bozulmuş, küflenmiş kuruyemişlerin karaciğer kanserine varabilen ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği unutulmamalı. "
Bayramda kolonyanın sıkça kullanıldığını ifade eden Yorulmaz, kolonyanın da insan sağlığı için tehlike oluşturabileceğini söyledi.
Normal bir kolonyanın yapımında etil alkol kullanıldığını anlatan Yorulmaz, bazı kötü niyetli üreticilerin etil alkol yerine metil alkol denilen zehirli bir kimyasal kullanarak kolonya ürettiğini ifade etti.
Yorulmaz, "Kötü niyetli kişilerin ürettiği kolonyada bulunan metil alkol ellere döküldüğünde buharlaşarak solunum yolu ile vücuda girer ve körlüğe kadar gidebilen zehirlenmelere yol açabilir. Merdiven altı üretilen, ruhsatsız, kayıt dışı ürünler, hem ürünün içeriği ve hazırlanışına, hem de iş yeri ve çalışanların hijyenine ait sorunlar nedeniyle çok ciddi hastalıklara yol açabilir" şeklinde konuştu.
-"AMBALAJLI ÜRÜNLERİ TERCİH EDİN"-
Piyasada satışa sunulmuş şekerleme, lokum ve çikolatalardaki anormal fiyat farklarının alıcıyı şüphelendirmesi gerektiğini bildiren Yorulmaz, Öncelikle güvenilir yerlerden ve kaliteli olduğu bilinen markalı ürünlerin satın alınması gerektiğini ifade etti.
Yalnızca ucuz olduğu için, bilinmeyen bir marka ürün satın almanın çok ciddi bir risk almak anlamına geldiğini anlatan Yorulmaz, şunları kaydetti:
"Mutlaka ambalajlı ürünler satın alınmalı. Açıkta satılan ürünlerin, içeriği, üreticisi, üretim ve son kullanma tarihi ile ilgili bilgi sahibi olmak imkansız. Kolonya alırken bilinen markalardan vazgeçilmemeli. Açıkta satılan kolonyalarla şişe doldurulacaksa, özellikle bilinen marka kolonya sattığından emin olunan yerler tercih edilmeli. Piyasa fiyatına göre çok ucuza ve açıkta satılan şeker, lokum ve diğer şekerleme ürünlerinden uzak durulmalı. Lokum alırken, toza toprağa maruz durumda açıkta satılan, herkesin elleyebildiği, satıcının eldiven kullanmadan ürüne el sürdüğü, fazla yumuşak, ele yapışan, iki kenarından çekildiğinde lastik gibi uzayan lokumlar satın alınmamalı. Gıda maddesinin satıldığı yer ve satıcılar, temiz, düzenli, bakımlı, temiz giyimli, tıraşlı olmalı ve ürünü satarken ürüne asla çıplak Elle değil eldivenle dokunmalı. Bozuk, sağlıksız gıda ile karşılaşıldığında, bu ürünler için en kısa zamanda ilgili kuruluşa şikayet etmek ve böylece bu tür ürün üreten kişi ve kurumların cezalandırılmalarını sağlamak çok önemli. Ucuz ürün almak bazen çok daha pahalıya gelebilir. Bedeli sağlığınız olabilir. "
