Sosyal Güvenlik Kurumu'nun kapsamını genişlettiği malulen emeklilik düzenlemesi, 1 Eylül'den itibaren yürürlüğe girdi. Kanserden organ nakline, diyabetten çalışmaya engel teşkil edecek genetik hastalıklara kadar 21 çeşit rahatsızlığın eklendiği düzenleme kapsamında, 4 bin 250 kişi daha emeklilik hakkına kavuştu. Malulen emeklilere ödenecek maaş ise 971 lira olacak. Eski yönetmeliğe göre malullük başvurusu yapıp reddedilenlere de tekrar başvuru yapma hakkı getirildi. Düzenlemeden faydalanmak isteyenlerin sağlık raporu alarak başvuruda bulunması gerekiyor. İşte malulen emekli olmak isteyen adayların tüm soruları ve cevapları şöyle...
NASIL YARARLANILACAK?
Yeni düzenlemeden yararlanmak için rapor alınması gerekiyor. Buna göre çalışma gücünün iş kazası veya meslek hastalığı sonucu en az yüzde 60'ının kaybedildiği sağlık kurulunca raporlanacak. En az 10 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak bin 800 gün sigorta primi ödenmiş olacak. Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın bin 800 gün sigorta primi bildirilmiş olması yeterli olacak.
RAPOR NEREYE VERİLECEK?
Sosyal Güvenlik il ve ya merkez müdürlüğü, vatandaşı üniversite, Sağlık Bakanlığı'na bağlı eğitim ve araştırma ile askeri hastanelerden birine sevk ediyor. Eğer bulunulan ilde, bu niteliklerde hastane yoksa devlet hastanelerine sevk yapılıyor. Sevkte belirtilen sağlık kurulu, yüzde 60 çalışma kaybı olduğuna dair raporu düzenliyor. Vatandaş, rapor ve diğer istenen evrakları, Sosyal Güvenlik il ve ya merkez müdürlüğüne teslim ediyor.
KAÇ KİŞİYİ KAPSIYOR?
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun malulen emekliliğin kapsamını genişletmesiyle 4 bin 250 kişiye daha emeklilik yolu açıldı. Düzenleme ile malulen emekli sayısı 114 bin 624'ten 119 bine yükseldi.
HANGİ HASTALIKLARA EMEKLİLİK HAKKI GELDİ?
Kemik iliği nakli hariç tüm organ nakilli hastaları, tüm kanser hastalarına koşulsuz maluliyet hakkı veriliyor. Böbrek nakli sonrası uygulanan kontrol muayeneleri ise kaldırıldı. Kronik böbrek yetmezliği, ağır elektrolit bozuklukları, otizm, MS, parkinson, alzheimer, demans, sara, astım, KOAH, uyku bozuklukları, sindirim sistemi kanamaları, ülseratif kolit, kaşeksi, kronik pankreatit hastalıkları kapsama alındı. Kişinin çalışmasına olanak vermeyen genetik hastalıklar maluliyet listesine alındı. Yardım olmaksızın yürüyemeyen sigortalı, malul sayıldı. Travma sonrası stres ve obsesif-kompulsif bozuklukları maluliyet kriterlerine eklendi. Kardiyolojik hastalıklar ile ilgili kriterler ilk kez oluşturuldu. Şeker hastalığı sonucu kişinin, en az 3 organının orta ve ileri düzeyde bozulması maluliyet kriteri olarak kabul edildi.
MAAŞ NE KADAR OLACAK?
Malulen emekli olacak bu kişilere 971 lira maaş ödenecek. Öte yandan yeni düzenleme öncesinde maluliyetten emekli olanlar maaşlarının düşük kaldığını belirtip düzeltme yapılmasını istiyor. Bu emekliler halen 400-500 lira maaş alıyor.
