Türk Standartları Enstitüsü (TSE) lahmacunda ‘daha fazla et’ dönemini başlattı. Geçen hafta uygulanmaya başlayan sistemle et oranı lahmacunda yüzde 25’ten yüzde 35’e çıkarıldı. Yeni standart uygulamaya geçince, ‘Lahmacuna zam gelir mi’, ‘Kim nasıl denetleyecek’ soruları gündeme geldi. Uygulamanın oturması için birkaç gün bekledikten sonra lahmacuncuları ziyaret ettik. Konu Türk insanının çok sevdiği tatlardan biri olunca kafa karışıklığı aynı ölçüde arttı.
Bu soru işaretlerini gidermek için sokağa çıktık, hem mahalle arasındaki lahmacuncuları, hem de ‘Biz zaten eti bol tutuyoruz’ diyen markalı lahmacuncuları dolaştık. Lahmacun severlerle konuştuk...
Ortaya ilginç cevaplar çıktı. Lokantaların “Et pahalı” yakınmaları ile müşterilerin “Olan yine bize oldu” şikayetleri birbirine karıştı.
Çiftlik Kebap’ta önlük giyip fırının önüne geçince müşteriler de etrafımıza toplandı. “Bizim hanım buradan başka yerden yemiyor” diyen Hasan Amca soyadını söylemeden şunları söyledi:
“Et zaten zamlı, dükkan sahibi ne yapsın? Kural buysa uygulayacak ama o bir yerden çıkarır, fiyatı yükseltir. Biz ne yapacağız? Kazandığımız artmıyor ki, bir sevdiğimiz bu vardı, onu da artık zor alırız.”
‘Bir ay içinde unutulur gider’
Altın Tabak lokantasının yetkilisi daha önce fırıncılık yapmış. “Şimdi ne olacak?” diye sorduğumuzda, “Biz ekmek yaparken de bir kural geldi, ‘beyaz unun içindeki kepekli un seviyesi artırılacak’ dediler, artırdık. Ne oldu? Bir aya kalmadı eski haline döndü, denetim falan da yoktu” diye konuştu.
Cezası 13 bin lira
Tüketicinin lahmucunla ilgili şikayetleri artınca, Türk Standarları Enstitüsü (TSE) konuyu incelemeye aldı. Lahmacuna TSE tarafından getirilen ‘protein kriterleri’nde et oranı artırıldı. TSE standartlarını uygulamayan işletmeye büyük cezalar geliyor. Lahmacundaki et oranı yüzde 35’in altında olduğu tespit edilen işletmelere 13 bin lira ceza kesilecek. Hatta cezalar işletmenin kapatılmasına kadar gidebilecek. Gıda ve Tarım Bakanlığı’nın önümüzdeki günlerde denetime başlaması bekleniyor.
Bol soğanlı 3 TL soğansızı ise 4 TL
Dünya Kebap Salonu yetkilisi Yasin Erdek’in bulduğu çözüm müşteriyi pek memnun etmese de lahmacun tarihine yeni bir boyut kazandırıyor demek yanlış olmaz. Erdek, lahmacun isteyince yanında gelen, hatta yetinmeyip ‘bolca’ istenilen salatasından kısmış. “Sebze fiyatı kışın el yakıyor” diyen Erdek’in bir diğer çözümü ise, ‘bol soğanlı’ ve ‘soğansız’ ayrımı. Soğanla harmanladığı lahmacunu 3 liraya satan Erdek, soğansız olanı 4 liraya satıyor. Erdek, “Salata bol olsun diyorlar, dışarıdan al bakalım kaça alıyorsun. Soğansız olunca ise eti fazla oluyor, o zaman da fiyatın artması çok normal” diye konuşuyor.
Kaan Pide yetkilisi ise uygulamadan önce et oranlarını zaten bol tuttuklarını söylüyor. İç malzemenin hamurun büyüklüğüne göre değiştiğini belirten yetkili, “3 liraya satıyoruz, daha az fiyata satılıyorsa o zaman et değil başka bir şey yiyorsunuzdur” diyor.
Karardan haberi olmayan da var
Esnafın da, lüks lokantanın da şikayeti, et fiyatlarının çok yüksek olması. Sokak arasındaki lokantalarda 3 liranın altında lahmacun yok, bazıları 4 liraya satıyor.
Nişantaşı - Etiler hattındaki restoranlar ‘lahmacunda zaten bol et kullandıklarını’ anlatıyor. Nişantaşı’ndaki Lahhmacun’un yetkilisi, bu uygulamadan habersiz olduğunu söylüyor. Ancak, “Bizim et oranlarımız zaten o oranların da üzerinde” diyor.
Lahmacun zinciri Hacıoğlu da eti bol tuttuğunu söyleyenlerden. Fiyat 3 lira ama paket serviste 3.60 TL. Kebabıyla ünlü Nezih’te lahmacun 11 lira. Günaydın Et’te ise fiyat 4.5 lira.
