Ekmek kodeksinde yapılan değişikliği fırsat bilen fırıncıların bazı illerde 250 gramı 1 lira olan ekmeği 200 grama düşürüp, yine 1 liradan satmaya başladıkları belirlendi. Gramaj oyunu ile, ekmeğe yüzde 25'e varan oranlarda gizli zam yapıldığı da hesaplandı. Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Başkan Yardımcısı Ferda Hekimci, 1 Ocak'ta yürürlüğe giren ve ekmeğin 200 gramdan başlayarak 10 gram ve katları şeklinde üretilmesine olanak sağlayan ‘Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliğinin' ekmekte yeni bir zam oyununa yol açtığını söyledi.
Kodeks değişikliği ile fırıncılara fiyatları hiç değiştirmeden ekmeği 250 gramdan başlayıp 200 grama kadar 10 gram 10 gram düşürerek üretme yetkisi verildiğine dikkat çeken Hekimci, “İnceleme yaptığımız Ankara, Mersin, Adana ve Antalya'da fırıncılar, eskiden 250 gramı 1 lira olan ekmeği 200 grama düşürüp yine 1 liradan satmaya başladılar” dedi. Hekimci, gramaj hilesiyle daha önce 4 lira olan ekmeğin kilosunun gerçekte 5 liraya çıkarıldığını, bu yolla ekmek fiyatlarına yüzde 25 oranında reel zam yapıldığını söyledi.
Kodeks değişikliğinin ekmekte gizli zamma yol açacağını defalarca yetkililere anlattıklarını, ancak kimseye dinletemediklerini ifade eden Hekimci, “Yeni sistemin uygulanasıyla birlikte dar ve sabit gelirli tüketicinin her 5 ekmeğinden biri gramaj hilesiyle gizlice elinden alındı” tespitinde bulundu.
Ferda Hekimci, ekmek israfının önlenmesi için fırıncıların isteğiyle yapılan değişikliğin tam aksine ekmek israfını ve işçilik maliyetlerini artıracağını, denetimleri zorlaştıracağını ve ekmek kalitesini düşüreceğini söyledi. Her gün evine 250 gramlık 3 ekmekten 750 gram ekmek alan bir ailenin şimdi aynı ihtiyacı için 200 gramlık 4 ekmekten 800 gram ekmek almak zorunda kalacağını, bu nedenle 50 gram ekmeğin israf olacağını anlatan Hekimci, fırıncıların da 1 kilo ekmeği artık 4 değil 5 ekmekten üreteceği için üretim maliyetlerinin artacağını ifade etti. Hekimci, kodeks değişikliğinin iptali için dava çalışmalarına başladıklarını yanlıştan dönülmemesi halinde çözümü mahkemede arayacaklarını bildirdi.
TÜDEF Başkan Yardımcısı Ferda Hekimci, ekmekteki gramaj hilesine her dönemde rastlandığını, hileyi önlemek için bir çok Osmanlı padişahının ferman yayınlayıp ağır cezalar kestiğini belirtti. Ekmekteki hilenin geçmişten bu yana ancak sabit gramaj yöntemiyle önlenebildiğine işaret eden Hekimci, “Ekmek gramajı sıklıkla değiştirilince tüketicinin hileleri takip etmesi olanaksız hale geliyor. Ulusal Gıda Kodeks Komisyonu'nda ve ekmek fiyatlarının belirlenmesinde tüketicilerin de temsili sağlanarak tüketici aleyhine tek taraflı uygulamaların önüne geçilmelidir.
Ekmeğe etiket koymaya, toz toprak içerisinde satılan sağlıksız ekmeği poşete sokmaya nedense kimsenin gücü yetmiyor. Ekmekte tüketicilerin korunması için daha etkin piyasa regülasyonu gerekiyor. Bunun için Halk Ekmek fabrikaları daha da yaygınlaştırılıp üretimleri artırmalıdır” çağrısı yaptı.
