Önümüzdeki hafta gerçekleşecek TCMB’nin olağan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz indirimlere karşı çıkan üyelerin gönderilmesi sonrası indirimlerinin devam edeceği endişesi de TL’deki değer kaybında etkili oldu.
Dolar/TL Resmi Gazete’de yer alan üç üyenin görevden alınması ardından dün 9.19’a kadar yükseldikten sonra bu sabah 9.21’e tırmandı.
Euro/TL’de 10,70 seviyesi görülürken, 10,75’lik tarihi zirveye yaklaşıldı.
Gram altında da dünkü 530 seviyelerinden güne başlandı.
Yatırımcılar dünyanın pek çok yerinde merkez bankalarının sıkılaştırma yönlü adımları değerlendirdiği, Türkiye’de ise enflasyonun iki buçuk yılın zirvesine yükseldiği bir dönemde TCMB’nin geçen ay 100 baz puanla başladığı faiz indirimlerine devam edip etmeyeceğini yakından izliyorlar. TCMB’nin politika faizi şu an yüzde 18 seviyesinde bulunuyor. Dolar/TL bu sabah yeni rekor olan 9.21’i gördükten sonra saat 08.45’te 9.2000/9.2200 seviyesindeydi. Euro/TL aynı saatte 10.6780/10.7021, sepet bazında TL 9.9390/9.9611 seviyesindeydi.
Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri ise dün 6 baz puan yükselişle Nisan ortasından bu yana yeni zirve olan 446/451 baz puandan kapandı.
Erdoğan, Çarşamba günü TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile görüştükten sonra aynı gece faiz kararlarında oy hakkı bulunan TCMB başkan yardımcıları Semih Tümen, Uğur Küçük ile PPK üyesi Abdullah Yavaş’ı görevden aldı. Gece yarısında Resmi Gazete’de yer alan atama kararına göre başkan yardımcılığına Taha Çakmak ve PPK üyeliğine Yusuf Tuna atandı. Reuters’a bilgi veren kaynaklara göre, piyasanın iktisadi gerekçelerle açıklamakta zorlandığı faiz indirim kararına Eylül ayında da itiraz eden Küçük, ABD’de yaşayan ve sadece PPK kararları için Türkiye’ye gelen ve birçok karara katılmayan Yavaş ve başkan olmak istediği basında yer alan Tümen TCMB’den gönderilmiş oldu. Dolar/TL’deki yükselişe TCMB’nin para politikasına ilişkin endişeler ve dolardaki küresel değer kazancı yön verirken TCMB Eylül başında ilk faiz indirimi mesajını vermeden önce kur 8.3 seviyesindeydi.
Piyasalar iktisadi gerekçelerle açıklamakta zorlandığı faiz indirimlerinin devamı için politik baskı olduğundan da endişeliler. Bu belirsizlikler de TL’de satış baskısını artırıp enflasyon beklentilerini yükselterek TL’de değer kayıplarının devam edeceği bir kısır döngü oluşturuyor. Sadece Eylül ayı başından beri yüzde 10’a yakın değer kaybeden TL’de kayıplar sürüyor. Bu bile yaratacağı iki puanın üzerinde geçişkenlik etkisiyle TÜFE’yi yüzde 20’inn üzerine tek başına yükseltebilecek bir neden. Enflasyon yüzde 19.58 ile iki buçuk yılın zirvesinde bulunuyor. TL yılbaşından beri ise dolar karşısında ise yaklaşık yüzde 20 değer kaybetti. Ekonomistler faiz indirimi sonrası enflasyon tahminlerini 2021 için yukarı çekerken 2022 için yukarı yönlü revizyonları ise eskisine kıyasla büyük boyutta yapılmaya başladılar. TCMB ise enflasyondaki yükselişin geçici olduğunu, enflasyonun yeniden düşüş trendine gireceğini belirtiyor. Birçok bankacı TCMB’nin faiz indirimlerinin devam etmesi halinde ani faiz artışlarına kısa sürede ihtiyaç duyulabileceği endişesini dile getiriyor.
Eko Faktoring Ekonomisti Arda Tunca, PPK’daki değişiklikler sonrası “TCMB’nin artık Türkiye’nin para politikasını yönetemeyecek durumda olduğunu güçlü bir şekilde gösteriyor” dedi. Bugün iç piyasada saat 10.00’da Ekim ayına ilişkin TCMB piyasa katılımcıları anketi ve 1100’de Eylül ayı bütçe gerçekleşmeleri takip edilecek. Piyasa katılımcıları anketinde enflasyon beklentilerindeki bozulmanın boyutu izlenecek.
Asya borsaları, Wall Street’te dünkü güçlü yükselişten destek bularak yükseldi. Wall Street’teki yükselişler risk iştahına duyarlı para birimlerine destek olarak dolar gibi güvenli liman varlıklar üzerinde baskı oluşturdu. Petrol fiyatları da yeniden yükselerek son yılların zirvesine yakın seyretti. Dolar endeksi 94.034 ile düne göre çok az değişti. Endeks, Salı günü geçen yıl 26 Eylül’den bu yana en yüksek seviye olan 94.563’ü görmüş olmasına rağmen bu haftanın tamamını yüzde 0.1 kayıpla kapatmaya hazırlanıyor. Bankacılar, yabancı yatırımcıların zaten oldukça düşük seviyelerdeki Türkiye varlıklarından çıkış yönlü işlemlerine, lokallerin ise geçen haftaya kadar dolar/TL’deki devam eden yükselişte 260 milyar dolarlık döviz cinsi varlıklarından sınırlı kâr satışlarına devam ettiklerini belirtiyorlar. Bankacılar kurumsal kaynaklı döviz satışlarının geçen hafta itibarıyla döviz alımına döndüğünü lokallerin bundan sonra nasıl bir tutum izleyeceğinin piyasalarda yakından takip edileceğini ediliyor.
