Doğalgazda yaşanan her sıkıntıda gündeme gelen depolama sorununun çözümü için 1.2 milyar dolarlık yatırım yapılacak. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Silivri’deki doğalgaz deposunun ‘sent-out’ (çıkış) kapasitesini artırmak için 1.2 milyar dolar yatırım bütçesi ayırdı. Günlük 20 milyon metreküp sisteme gaz basan depo, 2017 yılında günlük 40 milyon metreküpe, 2019 yılında da 75 milyon metreküp sent-out gücüne kavuşturulacak. Dünya Petrol Kongresi için geldiği Moskova’da bir grup gazetecinin sorularını yanıtlayan TPAO Genel Müdürvekili Besim Şişman, Silivri’de bulunan doğalgaz depolama tesislerinin Türkiye’nin yoğun kış günlerinde sisteme gaz basabilmesi için çalıştıklarını söyledi.
YENİ YERLER BAKILIYOR
Yeni depolama sahaları için de yer bakıldığını ifade eden Şişman, Trakya’da bir-iki yer ile Güneydoğu’da Diyarbakır’da tespit ettikleri depo yerleri olduğunu söyledi. Mersin-Tarsus’ta iki firmanın da depolama için EPDK’dan lisans aldığı, bunlarla TPAO’nun ortak yürüttüğü bir proje olup olmadığına ilişkin bir soruya ise Şişman, “Özel sektör yürütebilecekse yapmalarında bir sakınca yok. Özel sektör ben de yapacağım diyorsa, yapsın, bize ihtiyaç varsa tabi ki yardımcı oluruz. Ama anladığım kadarıyla özel sektör bir takım yabancı ortaklarla bu işi yapacak ve hiçbir sakıncası yok” dedi.
UZUN SOLUKLU ARAMALAR
Karadeniz ve Akdeniz’de önceliklerinin olduğunu belirten Şişman, Kıbrıs’ta karada bir sondaj yaptıklarını, bunun amacının da karadan denize analoji yapmak olduğunu söyledi. Şişman, Kıbrıs’ı Dışişleri ve Genelkurmayla koordineli götürdüklerini dile getirerek, “Devletin adım atması ile birlikte biz de adım atacağız” dedi. Akdeniz ve Karadeniz’deki aramalara ilişkin de bilgi veren Şişman, şunları söyledi: “Akdeniz tamamen bizde. TPİC’in de birkaç yerde lisansı var. Denizler tamamen farklı. Buralarda aramalar uzun solukludur. Geçtiğimiz 10-12 yılda çok ciddi sismik çalışmalar yaptık. Karadeniz’de ve Akdeniz’de ciddi çalışmalar yaptık. Veriler topladık. Bu datalardan dolayı Exxon, Shell gibi büyük firmalar geliyor.”
GAZ ÜLKESİ DEĞİLİZ
Karadeniz’deki petrol ve doğalgaz aramalarında yakın gelecekte bir haber çıkmayacağını ifade eden Şişman, “Büyük bir kapasite var hayata geçireceğiz’ diye bir şeyi asla söylemeyiz. Petrolde de doğalgazda da potansiyeli olan bir ülkeyiz. Ama bir petrol ve doğalgaz ülkesi değiliz. 50 bin varil üretip, 700 bin varil tüketen bir ülke olarak ‘petrol ülkesiyiz’ diyemez. Sismik geminin alınmasının altında da bu var. Karadeniz’de bir kuyuyu 250-300 milyon dolara deliyorsunuz. Kuzey denizinde 35 kuyudan sonra kuzey denizi deniz oldu. 30 kuyu Karadeniz’de delindiğinde 9 milyar dolar eder. Nasıl karşılayacaksınız” dedi.
Repsol ve Eni TPAO’ya örnek
BESİM Şişman, Karadeniz’de Türk karasuları dışında Romanya açıklarında bir çalışma olup olmadığına ilişkin bir başka soruya, “Romanya ve Ukrayna tarafına gelin kuzeyi ve güneyi birlikte değerlendirelim teklifini götürdük. Çok ciddi bir dönüş olmadı. Biz kendi tarafımızda çalışmalarımız sürdürüyoruz” yanıtını verdi.
ENİ VE TOTAL ÖRNEK OLACAK
TPAO olarak 10 yılın projeksiyonun yaptıklarını dile getiren Şişman, hedef olarak da yurtdışını odak aldıklarını söyledi. Şişman, “Kısa ve orta vadede büyüyeceksek, dışarıdaki projelerle büyüyeceğiz. Oturup, Karadeniz’de bir gün petrol bulur muyuz diye bekleyemeyiz. Ölçü olarak, bizim gibi petrol ülkesi olmayan, tüketici olan, satın alan ülkelerin şirketlerini TPAO olarak baz aldık. Örneğin, İspanya’da Repsol var mesela. Bir petrol ülkesi değil ama Repsol gibi büyük şirketi var. Eni, Total öyle. Macaristan’da MOL şirketi var” dedi.
Yıldız: Üçlü görüşme gündemde
ENERJİ Bakanı Taner Yıldız da, Novak ile Ukrayna konusunda görüşme yaptıklarını belirterek, Novak, AB enerji komiseri ve kendisinin bir araya gelmeyi deneyeceklerini söyledi. Yıldız, Ukrayna’nın Karadeniz’de bir LNG platformu oluşturacağı ve boğazlardan geçirmeye çalışacağı görüşünün sorulması üzerine şu yanıtı verdi: “Biz ona sıcak bakmıyoruz. Trafiği artıracak. İstanbul’un trafiğini sadeleştirmeye çalışıyoruz. Mümkün olduğunda tehlikesizleştirme yapmak istiyoruz. İstanbul’dan Çanakkale’den LNG tankerlerinin geçmesini çok istemiyoruz. Ukrayna ile bir önceki devlet başkanı geldiğinde konuşuldu ve biz kendilerine bildirdik.”
Türkiye’ye Güney Akım fırsatı
RUSYA Enerji Bakanı Aleksander Novak, son günlerde dillenmeye başlanan Bulgaristan’ın Güney Akım’dan ayrılması durumunda bu ülke yerine Türkiye’nin projeye dahil olabileceğini söyledi. Moskova’da önceki gün gerçekleştirilen 21. Dünya Petrol Kongresi’nin kapanış töreni öncesi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile basına kapalı bir görüşme gerçekleştiren Rusya Enerji Bakanı Aleksander Novak, gazetecilerin sorusu üzerine, Bulgaristan’ın Güney Akım projesinden ayrılması durumunda, bu ülke yerine borunun Türkiye’den döşenebileceğini, ancak bu konuda henüz bir görüşüme yapılmadığını söyledi.
KARARI GAZPROM VERİR
Novak, yaptığı açıklamada “Teorik olarak böyle bir olasılık var, ancak bu konuda henüz görüşmedik. Ayrıca burada ekonomik açıdan ilk olarak Gazprom’un buna karar vermesi gerekir. Bu tür öneriler yapılırsa o zaman biz bu konuyu müzakere edebiliriz. Ancak Gazporm’dan henüz böyle bir öneri yok” dedi. Güney Akım gaz boru hattı Karadeniz üzerinden Güney ve Orta Avrupa’ya Rus gazını ihraç etme yollarını çeşitlendirmek için planlandı. Projenin kara kısmındaki inşası için Rusya, Avrupa ülkeleri ile bir dizi hükümetler arası anlaşmalar imzaladı. İnşaat ilk olarak 7 Aralık 2012 tarihinde Anapa yakınlarında başladı ve ilk devreye 2015’in sonunda girmesi planlanıyor. Bulgaristan, üyesi olduğu Avrupa Birliği’nin baskıları sonucu, Güney Akım’ı geçici olarak durdurma kararı almıştı.
Güney Akım projesi nedir?
* Rus doğalgazı Karadeniz’in yaklaşık 900 metre altından bir boru hattıyla Avrupa’ya bağlanacak.
* Hattın önce Varna’ya, sonra sırasıyla Sırbistan, Macaristan ve Slovenya üzerinden İtalya’ya kadar uzanması hedefleniyor.
* Boru hattının uzunluğunun 2400 kilometre olması ve yıllık 63 milyar metreküp doğalgaz taşıma kapasitesine sahip olması planlanıyor.
* Güney Akım Boru Hattı’nın, Avrupa’nın doğalgaz ihtiyacının yüzde 15’ini karşılayacak kapasitesi bulunuyor.
