SGK, özel sağlık kuruluşlarından aldığı sağlık hizmetinin bedelini arttırmamak için tekrar kullanılmaması gereken tıbbi malzemelerin yeniden kullanılmasının yolunu açtı. Yeni düzenleme ile kalp anjiyosu gibi kritik müdahalelerde aynı malzemeler tekrar tekrar kullanılabilecek. Sağlık Bakanlığı, tek kullanımlık malzemenin tekrar kullanımından doğacak olumsuz durumlarda sorumluluğun hekim ve hastane yönetimlerinde olacağı uyarısında bulunuyor.
Özel sağlık kurumlarından hizmet satın alım sözleşmesinde bulunan “Tekrar kullanılmaması gereken tıbbi malzemelerin, tekrar kullanımı halinde bedelleri ödenmez ve her bir kullanım için 10 bin TL cezai şart uygulanır” hükmü SGK tarafından yayımlanan zeyilname ile sözleşme metninden çıkarıldı.
Böylece, tek kullanımlık tıbbi malzemelerin özel hastane ve vakıf üniversitesi hastanelerinde çok defa kullanılmasının önü açıldı.
Risk çok fazla
Yeni uygulama ile özel hastanelere maliyetlerini büyük ölçüde azaltıp daha çok kâr etme olanağı sağlanırken, bu kurumların SGK’ya fatura ettiği harcamalarda da otomatik olarak düşüş gerçekleşeceği belirtiliyor. Tekrar kullanılmaması gereken tek kullanımlık tıbbi ürünler; kardiyolojide anjiyografi ve anjiyoplasti uygulamalarında, göz ameliyatlarında, laparaskobik cerrahide ve girişimsel radyolojide yaygın olarak kullanılıyor.
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü’nün tıbbi cihazların sterilizasyonu ile ilgili geçtiğimiz yıllarda yayımladığı talimatında ise tek kullanım için piyasaya sunulan malzemenin, rutin sterilizasyon işlemi uygulanmış olsa bile, tıbbi malzemenin yapısından kaynaklı sebeplerle ideal sterilizasyonun sağlanamadığı belirtiliyor.
Sorumluluk hekimde
Tıbbi malzemenin fonksiyonel, fiziksel ve kimyasal özelliklerinin sterilizasyon ile korunamadığına işaret edilen genelgede, şu ifadelere yer verildi:
“Tıbbi malzemenin tek kullanımlık olanlarının kullanım kılavuzuna aykırı olarak tekrar steril edilerek kullanılması durumunda ise ortaya çıkabilecek her türlü olumsuz durum karşısında tüm sorumluluğun ilgili hekim ve idare üzerinde olacağı açıktır. Dolayısıyla tek kullanımlık olarak üretilen tıbbi malzemelerin kullanım kılavuzuna aykırı olarak kesinlikle birden fazla kullanımı yoluna gidilmemelidir.”
Tehlikesi raporla belirlendi
Tek kullanımlık malzemenin tekrar kullanılması ile ilgili örnek olay, 2011’de İzmir Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde meydana geldi. Katarakt ameliyatı sonucu endoftalmi gelişen bir hasta için tekrar kullanılan malzemelere işaret edildi. Olayla ilgili raporda, hastalarda tubing setinin ve fako cihazı elciğinin (handpiece) ortak kullanıldığına işaret edilerek, “Sözkonusu ameliyatlarda 8 hasta için tek bir tubing seti ve elçik kullanıldığı tespit edilmiştir” denildi.
Sorumluluk hekimde olacak
SES İzmir Şube Denetim Kurulu üyesi Dr. Ergün Demir, yeni düzenlemeyle özel hastanelerde birim harcamaların azaltılmasının amaçlandığını, böylelikle özel hastanelerin SGK faturalarının mevcut tarifelere uydurulacağını söyledi.
Demir, İzmir’de katarakt ameliyatı olduktan sonra gözlerini kaybetme riski ile karşı karşıya kalan hastalarl ilgili skandalın da tekrar kullanılan malzemeler nedeniyel meydana geldiğini ifade etti. Demir, yeniden kullanılan malzemelerle ilgili yaşanabilecek can kayıpları ile ilgili sakatlıklarda cezai faturanın hekimlere çıkacağının altını çizdi.
SGK acilen iptal etmeli
İstanbul Tabip Odası Türk Tabipleri Birliği Delegesi Dr. Güray Kılıç da “Tek kullanımlık ürünlerin tasarruf adına yeniden kullanımının ciddi sağlık sorunlarına yol açacağı aşikârdır. Sağlık işletmelerinde bu kararlar, amacı kârı artırmak olan yöneticilere bırakılamaz” dedi. Bu uygulamaların halkın sağlığını tehlikeye atacağını kaydeden Kılıç, şöyle konuştu:
“SGK bu zeyilnameyi acilen iptal etmelidir. Bu malzemelerin bedeli SGK tarafından karşılanmalı ve kötü kullanım durumunda ağır cezai yaptırım uygulanması yeniden getirilmelidir.”
