Merkez Bankası, gece saatlerinde Resmi Gazete’de yayımlanan ve yabancı para mevduat ve kıymetli maden depo hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarını 200 baz puan artıran karara ilişkin açıklama yaptı.
Banka, “Alınan bu kararla birlikte, 1 Ekim 2021 tarihi itibarıyla Türk lirası cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 13,9 milyar Türk lirası, döviz ve altın cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin ise yaklaşık 3,4 milyar ABD doları karşılığı tutarında artması beklenmektedir” dedi.
3,4 milyar dolarlık zorunlu karşılık, TCMB brüt rezervlerine eklenecek.
Açıklamanın tamamı şöyle:
“Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda, parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması için zorunlu karşılık düzenlemesinde değişikliğe gitmiştir.
1 Temmuz 2021 tarihinde açıklandığı üzere, Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı yüzde 20'den yüzde 10'a düşürülmüş ve döviz cinsinden mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmıştı. Ayrıca, Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânının sonlandırılacağı da ilan edilmişti.
Bu çerçevede, söz konusu imkân 1 Ekim 2021 tesis tarihinde yüzde 10'dan yüzde 0'a düşürülerek sonlandırılacak olup, aynı tarihte yürürlüğe girmek üzere yabancı para mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmasına karar verilmiştir.
Alınan bu kararla birlikte, 1 Ekim 2021 tarihi itibarıyla Türk lirası cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 13,9 milyar Türk lirası, döviz ve altın cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin ise yaklaşık 3,4 milyar ABD doları karşılığı tutarında artması beklenmektedir.
REZERV ARTIŞI IMF, SWAP VE ZORUNLU KARŞILIKTAN
TCMB’nin brüt rezervi, 3 Eylül itibarıyla 119,2 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Bankaların zorunlu karşılık olarak TCMB’de tuttuğu döviz ve altınlar çıkarıldığında ulaşılan net rezerv 27,9 milyar dolar seviyesinde.
Bu rakamdan da yurt içi ve yurt dışındaki bankalardan swap (takas) ile belirli bir süreliğine ödünç alınan döviz ve altınlar çıkarıldığında eksi 39,6 milyar dolarlık rezerve ulaşılıyor.
Son 5 ayda brüt rezerv yaklaşık 33 milyar dolar, net rezerv 16 milyar dolar, swap hariç net rezerv 8 milyar dolar arttı.
23 Ağustos’ta Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) borç olarak aktardığı 6,4 milyar dolarlık SDR (özel çekme hakları), TCMB’nin brüt rezerv artışında etkili oldu.
Çin’den swap ile ödünç alınan yuan cinsi rezervde 3,6 milyar dolarlık artış brüt ve net rezerv artışında bir faktör oldu.
Yurt içi bankalardan swap ile ödünç alınan döviz ve altın miktarı da son beş ayda yaklaşık 3,4 milyar dolar arttı. Zorunlu karşılık olarak da yurt içi bankalardan yaklaşık 9,2 milyar dolarlık döviz ve altın çekildi.
İhracatçıya verilen reeskont kredilerinden de 8 milyar dolarlık geri dönüş oldu ve bu sayede swap hariç net rezerv bir miktar yükseldi ancak yine de eksi seviyelerde kaldı.
Güney Kore’den de 2 milyar dolar karşılığı won geldi ve bu da brüt ve net rezervi artırdı.
33 milyar dolarlık artışın 25 milyar doları borç olarak ve ödünç alınan döviz ve altınlardan oluştu.
