İstanbul Topkapı'daki maatbaacılar sitesinin girişinde bu yazı yazıyor. Kağıt fiyatları dolar ve euro olunca işler durma noktasına geldi. Büyük 7-8 kağıtçı kapandı. 2.75 liraya mal edilen 500 sayfa bir romanın maliyeti 4.5 lira oldu. Vadeli kağıt satışı durdu, esnaf bankaların kredi vermeye yanaşmadığını iddia ediyor.
Türkiye kağıt üretiminde boyasından kimyasalına, üretim makinasından kalıbına kadar bir çok ürünü yurt dışından ithal ediyor. Hal böyle olunca dövizde yaşanan artış tüm matbaa firmalarını zora soktu. Piyasada yaşanan sıkıntıların uzun zamandan beri var olduğunu söyleyen İstanbul Matbaacılar Odası Başkanı Orhan Öztürk, “Piyasadaki sıkıntı uzun zamandan beri var. Kur artışı da üstüne tuz biber oldu. Bazı büyük firmalar açık vadede çalışırken artık nakite dönüyor. Şu an 7-8 adet matbaa kapatmış durumda… Bu firmalarda geçmişten gelen bazı sıkıntılar vardı. Doların yükselmesiyle firmalar dayanamadı. Çünkü borçları ikiye katlandı.” ifadelerini kullandı.
Kağıt tonajlarındaki rakamların da yükseldiğini belirten Başkan Öztürk, “Tüm kağıt fiyatlarına 25 dolar ile 50 dolar arasında bir zam geldi. Ayrıca başka bir durum: Bankalar kredi vermeyi kestiler. Kredi musluklarını kapatınca kağıt ve matbaa firmaları zora girdi. İster istemez çok büyük sıkıntılar yaşandı. Dolar bu şekilde tırmanmaya devam ederse firmalar kapanmaya devam edecek. Ayrıca piyasada bir firma bir yer ile sözleşme yaptıysa şimdi sözünü tutmak zorunda eskiden 700 dolar anlaştıysa şimdi 900 dolardan satacak. Bu zor günleri atlatacağız. Fırsatçılıktan çıkmak lazım. ” dedi.
Yıllardır İstanbul Topkapı Matbaacılar Sitesi’nde Kağıt satan Çokaş Kağıt’ın sahibi Hasan Çolakoğlu piyasada vadeli satışların durdurulduğunu söylüyor. Çolakoğlu, ” Artık piyasada çek- senet yok. Vadeli satışlar da durduruldu. Burada bu şekilde borç verebilen babayiğit yok. Bayram öncesi satışlar çok düşmüştü. Burada her gün kavga vardı. Veresiye nakit kavgası… Gelen adam diyor ki ben bunu müşteriye yansıtamıyorum. Eee ben ne yapayım. Bende yansıtmazsam zarar ederim. ” ifadelerini kullandı. img_0150 Çokaş Kağıt’ın sahibi Hasan Çolakoğlu
Ayrıca kredi kartı işlemlerinde komisyon bedelini de vatandaştan aldıklarını söyleyen Çolakoğlu,” Kredi kartı işlemlerinde de komisyonu hemen alıyorum. Kimsenin burada beklemeye tahammülü yok. Mesela eskiden müşteriye satış yaparken dolar ve euro ekranına bir kere bakardım. Şimdi ekrandan gözümüzü ayırmıyoruz. Ayrıca şu an ki kurun 3-5 kuruş da üzerine koyup satış yapıyoruz. ” dedi.
Tüm kağıtların ton kilosu üzerinden hesaplandığını söyleyen yılların kağıt satıcısı Çolakoğlu,” Tüm kağıtların kilosu ton ile alınıp ton ile satılır. Roman kağıdının ton fiyatı 1150 dolar. Dergi kağıdının ise ton fiyatı 850 eurodur. Örneğin 6 ay önce yaklaşık 500 sayfalık bir roman 2,75 TL iken şimdi bu rakam 4.50 TL’ye çıktı. 6 aydaki fiyat artışı neredeyse %60… Bakın bu matbaa konusunda geceden sabaha fiyatlar çok fark ediyor. O andaki aldığınız kura göre Türk lirasına çevirip satıyoruz. Artı bu fiyatların üzerine bir de KDV koyuyoruz. ” dedi. Gazete fiyatının da şu an 900 dolardan aşağı olmadığını söyleyen Çolakoğlu, “Her gazete kendi gazete kağıdını kendisi ithal eder. Kimseden almaz. Bu kağıtların hepsi yurt dışından geliyor. Dünya kağıt ticaretinin ham maddesinin %90’ını Çin veriyor. Çünkü tüm yağmur ormanlarını Çin kiralamış. Bütün dünya selüloz ihtiyacını oradan karşılar. Kağıdın makinası, boyası, kalıbı, bakımı hepsi ithal. Hepsi yabancı şirketler tarafından yapılıyor. ” ifadelerini kullandı.
Kağıt piyasasının son 10 gündür hareketlendiğini söyleyen Çolakoğlu, “Okullardan dolayı bir hareketlenme oldu. Okul da olmasa birçok firma kilit vuracak. Ayrıca başıma gelen bir olayı anlatayım. Yabancı kağıt tedarikçilerimin bir tanesinden veto yedim. Bir firma bana mal gönderdi bende para yoktu. Gümrükten malı çekemedim o tedarikçim ile param olmadığı için bağlantım koptu.” dedi.
1999 yılından beri İstanbul Topkapı Matbaacılar Sitesinde kağıt satan Anadolu Kağıt’ın sahibi Süleyman Güner, “20 gün önce bu sitede veresiye kağıt dönemi kapandı. Artık buradaki tüm esnaf kendini sağlama almak için tüm her şeyini nakit satıyor. Emin olun bu kur farkından dolayı birçok firma sıkıntıya düştü.” ded
“Bu fiyatlar eski güncellenecek” dedi. Türkiye’deki bazı kağıt çeşitlerinin dolar ile bazılarının ise euro ile geldiğini söyleyen Güner, “Birinci hamur ve kuşe karton dediğimiz iki kağıt çeşidi Türkiye’ye dolar ile satılıyor. Etiketlik, Otokopi dediğimiz ürünler ise euro ile geliyor. Türk lirası ile alınan hiçbir ürün yok. Ayrıca yurt dışına ödeme yapılmadığı zaman firmalar direk ticareti kesiyorlar.” ifadelerini kullandı.