Yenibiris.com adına Selas Türkiye tarafından yürütülen araştırma dâhilinde iş arayan tarafında bin 232 kişiyle, işveren tarafında da 200 kişiyle görüşüldü. 2010 Kasım ayında tamamlanan araştırma Türkiye temsili 14 şehirde (İstanbul, Tekirdağ, Bursa, Kocaeli, İzmir, Aydın, Ankara, Kayseri, Antalya, Adana, Samsun, Trabzon, Erzurum, Gaziantep) yapıldı. Katılımcılar, iş arayan tarafında AB, C1 ve C2 SES gruplarından 18-44 yaş arası kişilerden, işveren tarafında insan kaynakları uzmanları ile idarecilerden oluştu.
Araştırmaya katılanların yüzde 45'i çalışmıyor ve aktif olarak iş arıyor. Her 3 kişiden biri çalışmasına rağmen iş arayışına devam ediyor. Her 5 kişiden biri ise işlerini kaybetme ihtimaline karşı iş görüşmelerine gidiyor. Çalışmasına rağmen iş arayanların yüzde 50'yi buluyor. İş aramadığını, yeni fırsatlardan haberdar olmak amacıyla insan kaynakları sitelerini kullandığını belirten kesimin oranı ise yüzde 5.
İşsizler arasında en büyük grup son 6 aydır işsiz olanlar. Bu oranın 2008'de yapılan araştırmadaki yüzde 50'yi de aşarak yüzde 62'yi bulduğu görülüyor. Her 4 kişiden biri ise 7-12 aydır işsiz olduğunu ifade ediyor. İşsiz kalma süresi, daha ileri yaş gruplarında ve insan kaynakları sitesi kullanıcısı olmayanlar arasında uzuyor. 19-24 aydan beri işsiz olanların tamamı kariyer sitesi kullanıcısı olmayanlar.
İŞ YOK AMA UMUDU VAR
Yenibiris. com'un istihdam araştırması çerçevesinde katılımcılara önümüzdeki 3 ay içinde iş bulma umutlarının ne olduğu da soruldu. Yüzde 41 "Ne ümitliyim ne değilim." cevabı ile kararsız kalırken, "Biraz ümitliyim" diyenler yüzde 28'lik bir kesimi oluşturdu. Soruya "Çok ümitliyim." karşılığını verenler yüzde 19'luk bir grup iken "Pek ümitli değilim." diyenler yüzde 9'da kaldı. "Hiç ümitli değilim." itirafında bulunanlar da yüzde 3 oldu.
Erkek katılımcıların 3 ay içinde iş bulacakları konusunda kadınlara göre daha umutlu oldukları gözlendi. Yaş ortalaması arttıkça umutların söndüğü, iş değiştirmeyi düşünenlerin işsiz olanlara göre yeni bir iş bulma konusunda daha ümitli oldukları ortaya çıktı.
Yüzde 27'lik bir kesim son çalıştıkları işi 1-3 ay arasında bulduğunu vurguladı. Katılımcıların yüzde 35'i ise 4-6 ay arasında bir süre içerisinde bulduğunu ifade etti. Son işini 6 aydan daha uzun sürede bulanların oranı yüzde 14 olurken bu kesimin büyük bir kısmını iş ve insan kaynakları sitesi kullanıcısı olmayanlar oluşturuyor.
Araştırma aynı zamanda her 3 kişiden birinin 6-10 yıldır çalışma hayatında bulunduğuna işaret ediyor. Her 4 kişiden birinin iş hayatına son iki sene içinde başladığı belirleniyor. İşgücü devir oranına bakıldığında, son işyerinde 1 ila 2 senedir çalışanların en geniş kesimi (yüzde 30) teşkil ettiği 3-4 sene arasında çalışanların oranının yüzde 28 olduğu anlaşılıyor. En son işinde 12 aydan kısa bir süredir çalışanlar yüzde 26 ile üçüncü en büyük grup olduğu görüldü. Son işinde 5-6 sene arasında çalışanlar yüzde 10, 7-9 sene arasında çalışanlar yüzde 4 ve 10 senenin üzerinde çalışanlar ise yüzde 1'lik bir kesime tekabül ediyor.
Son işyerinden ayrılma sebeplerine bakıldığında, belirli süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep göstermeden feshi (yüzde 14), deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi (yüzde 11), toplu işten çıkarma (yüzde 9) ve belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi (yüzde 8) ilk sıralarda yer alıyor. Emeklilik ve evlilik sebebi ile işten ayrılmalara ise kadınlarda erkeklere oranla çok daha fazla oranlarda rastlanıyor.
"KENDİMİZE YATIRIM YAPAMIYORUZ"
Araştırmada her 3 kişiden ikisi (yüzde 65) son 1 senede kişisel gelişimleri için herhangi bir eğitim almadıklarını dile getirdi. Bu kişiler daha çok üst yaş gruplarına mensup. Eğitim alanlar arasında en yüksek oranda (yüzde 17) yabancı dil eğitimi alınırken, bu eğitim daha çok genç yaş grupları arasında tercih ediliyor. Onu sırasıyla mesleki eğitimler, hobiler, kişisel gelişim ve yüksek lisans, doktora gibi akademik eğitimler izliyor.
Yenibiris.com Genel Koordinatörü Burçak Pak Yılmaz, araştırma sonuçlarını şöyle değerlendiriyor:
"Araştırma sonuçları iş arayanların yeni bir iş bulma konusundaki umutları ile işsiz kalınan dönemde neler yaptıklarına dair önemli bilgiler veriyor. İş arayanların, bu süreci doğru bir şekilde değerlendirmeleri büyük önem taşıyor. İş aranan dönemi karamsar bir şekilde geçirmeyip gelişimlerine yatırım yapan adaylar, şüphesiz iş bulma konusunda avantajlı duruma geçerek bu süreçten karlı çıkacaklardır."
Her 3 Çalışandan Biri İş Arıyor
