Türkiye'nin en büyük şirketlerinin belirlendiği "Fortune 500 Türkiye" listesine göre, Fortune 500 şirketleri geçen yıl net satışlarını yüzde 28, ihracatını yüzde 24.2, net kârını ise yüzde 22.2 artırdı.
Fortune Türkiye tarafından açıklanan sonuçlara göre, net satışlar bazında Tüpraş 26.22 milyar lirayla ilk sırada yer alırken,Türkiye Elektrik Dağıtım 18.06 milyar lirayla ikinci, Botaş 17 milyar lirayla üçüncü, Petrol Ofisi de 16.14 milyar lirayla dördüncü sırada yer aldı. Böylece listedeki ilk dört şirket 2009'a göre değişim göstermedi.
Türkiye'nin hızlı büyüme sürecinin şirket bilançolarına da yansıdığına işaret edilen raporda, 2009'da yüzde 10 civarında düşerek 353.5 milyar liraya gerileyen Fortune 500 şirketlerinin net satışlarının 2010'da yüzde 28 artarak 452.8 milyar liraya yükseldiği belirtildi.
Raporla ilgili yapılan değerlendirmede, Fortune 500 net satışlarının yükselmesinde gönüllülük kriterine bağlı olarak geçen yıl listeye girmeyen, ancak bu yıl şeffaflık politikalarını önde tutarak listeye giren birtakım büyük şirketlerin de etkisi olduğu belirtildi.
Fortune 500’de yer alan şirketlerin net satışlarının yüzde 73.5’ini iç satışlar oluştururken, ihracatın payı 2009’a göre 4.5 puana yakın yükselerek yüzde 26.5’e çıktı. Kriz döneminde Avrupa’ya olan coğrafi yakınlığın yarattığı fırsatın da etkisiyle Fortune 500 şirketlerinin yaptığı toplam ihracat bir önceki yıla göre yüzde 24.2 artarak 95.77 milyar liraya ulaştı.
KÂRLAR YÜZDE 22.2 ARTTI
Ekonomideki toparlanma ve satışlardaki artışa paralel, kârların da yükseldiği belirtilen raporda, petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki artışın ise kâr marjları üzerinde baskı yarattığı ifade edildi.
Rapora göre, Fortune 500 listesinde yer alan şirketlerden 433’ü kâr, 67’si ise zarar açıkladı. 2009'da yılında yaklaşık 21 milyar lira olan Fortune 500 şirketlerinin net kârları 2010'da ise yüzde 22.2 artarak 25.67 milyar liraya yükseldi.
Ancak, büyük çoğunluğu petrol, enerji ve elektrik sektöründe faaliyette bulunan ilk 10 şirketin net kârında 2010'da bir önceki yıla göre yüzde 4.6 düşüş gözlendi. İlk 50 şirketin net kârı bir önceki yıla göre yüzde 11 civarında artarken ilk 100 şirketin net kârı ise yüzde 16.6 yükseldi. Türkiye Elektrik Dağıtım, 2007'den beri olduğu gibi 2010'da da en fazla zarar eden şirket oldu.
Rapora göre, 1 milyar liranın üzerinde satış geliri elde eden şirket sayısı önceki yılki 50'den 80'e yükselirken, 10 milyar liranın üzerinde geliri olan şirket sayısı da 5'ten 7'ye çıktı. Fortune 500 şirketlerinin çalışan sayısı da 117,232 kişi artarak 843,823'e yükseldi.
Fortune-500 listesine göre, net satışlarda Tüpraş, Türkiye Elektrik Dağıtım, Botaş ve PO'yu EÜAŞ Elektrik Üretim 12.4 milyar, Türk Telekom 10.85 milyar, Opet 10.57 milyar, Shell&Turcas 9.4 milyar, Turkcell 9 milyar ve Türkiye Elektrik İletim 8.48 milyar lira ile izledi.
Sektör bazında bakıldığında ise, petrol ve türevleri üretim ve dağıtımı ilk sırada yer alırken, bunu enerji, metal döküm ve işleme ile taşıt araçları ve ekipmanları sektörleri izledi.