Milli Eğitim Bakanlığı’nın 20 Mart 2020’den beri kapalı kalan okullarda 6 Eylül’den itibaren yüz yüze eğitime başlama kararı servisten kırtasiyeye eğitimle ilgili sektörleri hareketlendirdi. Okulların açılması ile yaklaşık 25 milyar TL’lik bir harcamanın yapılması beklenirken velileri ve öğrencileri her alanda yaklaşık yüzde 25 zamlı fiyat bekliyor.
İstanbul için servis fiyatları yüzde 15 zamlanırken, uzaklığa göre belirlenen fiyatlar 0-1 km için 312 TL, 0-3 km için 342 TL en çok kullanıldığı belirtilen 5-7 km için ise 370 TL olarak açıklandı. Türkiye’de yaklaşık 115 bin servis aracı olduğunu söyleyen yetkililer , İstanbul özelinde bu rakamın 25 bine düştüğünü belirtirken 12 bin civarında da hostes çalıştığını ekledi. Pandemi döneminde iş yapamadıkları için sektörde 10 bine yakın araç sahibinin araçlarını sattığını açıklayan yetkililer, “Şimdi okullar açılacak sevinçliyiz ama ekonomi ortada. Alım gücü bu kadar düşmüşken insanlar çocuklarını servise yazdıracak mı endişesini taşıyoruz. Okullar kapalıyken arkadaşlarımız işçi taşımacılığı yapmak istemişti ama orada da araç sayısı birden artınca aracılar 400 TL olan fiyatları 240 TL’ye kadar çekmişti” dedi.
Yeni dönemde kantinlerde satılacak ürün fiyatları için bir komisyon kurduklarını ve ürünlerde ortalama yüzde 40 artış gözlemlediklerini söyleyen yetkililer özellikle süt ürünleri ve beyaz et grubunda yüzde 50’yi aşan fiyatlar var. Biz üreticilerle görüşüp fiyatları düşürmeye çalışıyoruz. Çünkü insanların alım gücü düştü, satış yapamayız biliyoruz. Zaten günde 120 dakika satış yapabiliyoruz, o kısıtlı süredeki satışlarımızı da düşürmek istemiyoruz. Biz bu ülkenin geleceğine hizmet ediyoruz” dedi.
Türkiye’de 45-50 bin kantinci esnafı bulunduğunu söyleyen yetkililer sözlerini şöyle sonlandırdı: “Bu insanlar 18 aydır çalışamıyorlar. Esnafın çalışmadığı dönemde stopaj, Bağ-Kur gibi birçok borcu birikti. Şimdi 6 Eylül tarihi bir umut oldu ama kiralarımız çok yüksek. Bakanlıkla görüşme halindeyiz. Kiralar için bir indirim talebimiz var. Çünkü biz komisyonumuzun hesapladığı zamlı fiyatlarla satış yapamayacağız.
Yüz yüze eğitimde gelişmeleri merakla bekleyen kesimlerden biri de uzun süredir iş yapamadıkları için zor durumda olan kırtasiyeci esnafı. Pandemi döneminde sektörün yüzde 15 küçüldüğünü söyleyen yetkililer eskiden çocuk başına ortalama 7-8 defter kullanılıyorken son 1.5 yıldır bu ortalamanın 1-2’ye düştüğünü söyledi. Devlet okuluna giden bir çocuğun 250-400 TL’lik bir kırtasiye masrafı olduğunu aktaran yetkililer, “Sektörümüzde KDV indirimi talebi var. Yüzde 18 olan KDV yüzde 8’e, yüzde 8 olanlar ise yüze 1’e düşürülmeli” dedi.
Yetkililer geçen yıldan kalan stoklarımız var. Bu malları zamlı satmak zorundayız yoksa yeni malları alamayacağız dükkânımız boş kalacak. Biz şu an para kazanmayı geçtik sadece elimizdeki malı nakde çevirmek istiyoruz” dedi. Esnafın perakende yasasını beklediğini hatırlatan yetkililer, önümüzdeki haftasonu Beyazıt ve Kadıköy’de basın açıklaması yapacaklarını da belirtti. Marketlere ayrıcalık tanındığını savunan yetkililer şöyle konuştu: “Bir market benim ürünlerimin tamamını toplu satın alabildiği için ucuza satıyor. Ama biz dükkânımızda bir dondurma bir tost satalım dediğimizde zabıta ceza yağdırıyor. Adalet bunun neresinde? Biz, son torba yasa ile perakende yasası da çıkar, kaç dönemdir iş yapamayan esnaf bari bu dönem biraz iş yapar diyorduk ama bu dönemi de zararda geçiriyoruz.”
