Toplam ithalatta 2010’da yüzde 9.2, 2012’de yüzde 8.9 olan Çin’in payı, bu sene yüzde 10.2’ye ulaşırken, yüklü miktarda doğalgaz tedarik edilen Rusya, ithalatta ikinciliğe düştü. 2010’da 17.1 milyar dolar, 2011’de 21.6 milyar dolar, 2012’de 21.2 milyar dolar, 2013’te 24.6 milyar dolar harcanan Çin malları için harcanan para, ilk 10 ayda 20 milyarı geçmiş oldu. Türkiye’nin ABD, Almanya ve İtalya’dan ithalatı ise azaldı. Ekim itibarıyla ABD, İtalya ve Rusya’dan yapılan ithalat yüzde 10 civarında azaldı.
‘Fabrikayı gezin’
Çin malı ithalatı, danışmanlık alanında da sektöre dönüştü. Pek çok dış ticaret müşavirliği firması sadece Çin ile ticarete yoğunlaştı. Standardı değişkenlik gösteren Çin malları için pazar araştırması, mal kontrolü, yükleme ve takip işleri bu firmalar tarafından üstleniliyor. Müşavirlik şirketleri, Çin’le iş yapacak şirketlere dolandırılmamaları için uyarılarda da bulunuyor. Mal alınacak firmaların yerinde görülmesi, Hotmail, Gmail gibi e-posta uzantılarını kullanan şirketler yerine, kurumsal e-posta adreslerini kullanan şirketlerin tercih edilmesi, taklit ürünlere karşı dikkat edilmesi, nakliyeden önce ürünlerin kontrol ettirilmesi, şirketlerin telefon ve faks bilgilerinin teyit edilmesi öneriler arasında. Türk şirketler, Çinli firmalardan referans istemeleri ve ödemeyi peşin yapmamaları konusunda da uyarılıyor. Müşavirlik şirketleri, alım-satım sözleşmesi için de şirketlere hizmet veriyor.
Gümrük gelirleri düştü
Özellikle Çin malı ithalatındaki artış dikkati çekerken gümrük gelirleri ise düştü. Ekim 2014’te gümrük idarelerince tahsil edilen vergiler bir önceki aya göre yüzde 3.40 azaldı. Gümrük gelirlerinin ithalattan hızlı düşmesi dikkati çekti. En önemli ticaret partnerlerden birisi olan Almanya’yla dış ticaret açığını kapatmaya çalışan Türkiye, bu ülkeye 12.7 milyar dolarlık ihracat yaparken 18.2 milyar dolarlık mal ithal etti.
