Kuraklık nedeniyle yaşanması muhtemel elektrik krizi, elektrik ithalatını gündeme getirdi. Özellikle Doğu ve Güneydoğu’nun ihtiyacı için İran elektriği öne çıktı. Türkiye geçen sene de 335 milyon dolarlık elektrik ithal etmişti.
Enerji Bakanı Taner Yıldız; Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın İran’dan daha fazla elektrik alınacağı sözlerini değerlendirerek, şöyle konuştu:
“Biz 400 MW kadar İran’dan elektrik alabilecek bir yapıyı hazırladık. Özellikle Doğu ve Güneydoğu’da önümüzdeki yaz kuraklıktan kaynaklanan bir kısım kısıtlamalar olursa, bunların bir kısmını İran ve Gürcistan’dan telafi etmeyi düşünüyoruz. Yağmur ve kar yağmazsa suyumuz olmaz olmazsa elektrik üretemiyoruz. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgemizdeki bulunan barajların bu yıl seviyelerinin düşük olduğunu gördük. Mart ve nisanda da beklediğimiz oranda yağış olmadı. Önümüzdeki aylarda artış olursa ne âlâ, yoksa barajlarımızda üretecek elektriğimiz daha da azalacak. Bu yüzden de zaman zaman İran’dan, Gürcistan’dan, Bulgaristan’dan elektrik alacağız.”
Ucuzlama beklenmiyor
Elektrik ithalatı ikili anlaşma hükümlerine bağlı olarak yapılacak. Özel anlaşma hükümleri gereğince elektriğin kaçtan alınacağı açıklanmayacak. İthal elektriğin birim fiyatı, elektrik tüketiminde gerçekçi fiyatların belirlenmesi işlevini gören Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi’ne de girilmeyecek. İthalatı Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) düzenleyecek. Elektrik fiyatlarında ise bir düşme beklenmiyor. Yetkililer, elektrik ithalatının sadece kuraklıkla ilgili olmadığını, rutinleşen bir uygulama olduğunu ifade etti.
‘Amaç nükleer santral’
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Müdürü Emre Metin, ithalatla ilgili olarak, “Kuraklık varsa Gürcistan’da da vardır. Bunlar komşu ülkeler. Bu nükleer santral için bir gerekçe. ‘Elektriğe ihtiyacımız var’ diye İğneada’ya nükleer santral yapacaklar” dedi.
Ürettiğimizden fazla tükettik
Elektrik tüketimi geçen sene 2012’ye göre yüzde 1.3 artış ile 245.4 GWh olarak gerçekleşti. Tüketime sunulan toplam enerji ise bir önceki yıla göre 0.56 artış ile 246.7 GWh oldu. Böylece tüketim üretimden hızlı büyüdü. Bu seneki kuraklık da gözönüne alındığında elektrikte üretim-tüketim açığı oluştuğu HESaplandı. Elektrik enerjisinde kurulu güç ise 64 bin MW’a ulaştı. Bunun yüzde 31’i doğalgaz, yüzde 25’si HES, yüzde 19’u da termik santrallerden oluşuyor
‘Gazda indirimi konuşacağız’
Yıldız, Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Vekili Aleksandr Medvedev’in Türkiye ziyaretinde gaz indiriminin gündeme gelmeyeceği şeklindeki açıklamalarının anımsatılması üzerine, “Bunları birinci ağızdan karşılıklı konuşarak ciddi bir seviyede yapıyor olmamız lazım. Sağ olsunlar Gazprom yetkilileri de bu konuda son derece hassaslar. Şu ana kadar yaptığımız anlaşmalar, sözleşmeler Türkiye’ye böyle bir revizyon hakkını doğuruyor. Bunu tabii ki konuşacağız” dedi.
‘Depo dolunca satarız’
Yıldız, Türkiye’ye sevkedilen Kuzey Irak petrolü konusunda Irak’ta yaşanan anlaşmazlık için de, “Bu petrolün gelmesi ve tanklarımızın dolmasıyla beraber biz bunları dünya pazarlarına çıkartmak zorunda kalırız. Depolarda, tanklarda bekleyecek hali yok. 1.5 milyon varil civarında tanklar doldu. 1 milyon varil civarında şu anda boşluk var. 2.5 milyon varile ulaştığında bu sevkıyat yapılmaya başlanacak” diye konuştu. Yıldız, Irak doğalgazının 30 Nisan sonrasında dünya piyasalarına açılmasının da zor göründüğünü söyledi.
2013’te ne yaptık?
Türkiye 2013’te 335 milyon dolar verip 4.6 milyar kilovatsaat elektrik ithalat etti. Bunun;
- 2.5 milyar KWh’i Bulgaristan’dan,
- 1 milyar 229 milyon 686 bin KWh’i Yunanistan’dan,
- 845 milyon KWh’si İran’dan yapıldı.
