Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Türkiye'ye vize yasağı başlatması, ardından Türkiye'nin benzer bir hamleyle karşılık vermesi, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri gündeme getirdi. Son yıllarda Türkiye'nin önemli oranda dış ticaret gerçekleştirdiği ülkelerden birisi olan ABD, özellikle ihracatçılar için hedef pazarlardan birisi haline geldi. ABD, 2016'da yapılan 6.62 milyar dolarlık ihracatla en çok ihracat yapılan beşinci ülke oldu. Yine aynı dönemde gerçekleştirilen 10.86 milyar dolarlık ithalat da ABD'yi en fazla ithalat yapılan 4'üncü ülke konumuna getirdi. Ekonomi Bakanlığı'nın verilerine göre bu yılın ilk 8 ayında da ABD'ye ihracat arttı. İlk 8 ayda ABD'ye yüzde 33.87 artışla 5.78 milyar dolar ihracat gerçekleştirildi. İş dünyası temsilcileri, sorun yaşanmaması durumunda ABD ile yılsonu dış ticaret hacminin 19 milyar doları aşabileceğini ifade ettiler.
İHRACATTA UMUT OLDU
ABD, dünyanın en büyük ekonomisi olması ile birlikte, istikrarlı yapısı nedeniyle de Türk ihracatçısının radarına girdi. Son yıllarda çevre ülkelerle yaşanan siyasi krizlerden etkilenen Türk ihracatçılar, ABD'ye yönelerek bu ülkelerde yaşadığı kaybı telafi etmeye başladı. Böyle olunca da ABD ile başlayan kriz, en çok iş dünyasını tedirgin etti.
Vize krizi yaşanan ABD'ye yapılan ihracatta katma değerli ürünlerin ön plana çıkması dikkat çekiyor. Bu ülkeye yapılan ihracatta katma değeri yüksek savunma, havacılık, otomotiv, kimyevi maddeler, makine, hazırgiyim ve konfeksiyon ürünleri ağırlıklı olarak yer alıyor. Bunların dışında ABD'ye çelik, halı, tekstil ve hammaddeleri ile birlikte çeşitli tarım ürünleri ihracatı da gerçekleştiriliyor.
ENDİŞE İLE İZLENİYOR
ABD'nin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına yönelik vize işlemlerini askıya alma kararı ile başlayan süreci genç iş dünyasının temsilcileri olarak endişe ile izlediklerini söyleyen Genç Yönetici ve İş Adamları Derneği (GYİAD) Başkanı Yiğit Savcı, ABD'nin aldığı kararın iki ülke arasındaki güçlü bağları zedeleyeceğini belirtti. ABD'nin yaklaşımının 17.5 milyar dolara ulaşan ticaret hacmine zarar verebileceğini ifade eden Savcı şöyle konuştu:
“Ek olarak, sağlık ve eğitim gibi hayati öneme sahip konulardan dolayı ABD'yi ziyaret etmesi gereken vatandaşlarımızın mağduriyet yaşayabilecekleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Zaman zaman müttefik ülkeler arasında bile ortaya çıkması çok doğal olan diplomatik sorunların anlık kararlarla değil, sağduyulu yaklaşımla çözüme kavuşturulacağına inanıyoruz. NATO üyesi müttefik iki ülkenin hem kendi çıkarları hem de bölgedeki sorunların çözümü için her zaman birlikte hareket etmesi gerektiği de muhakkaktır. Bu kapsamda, ABD'nin kararını en kısa süre içinde gözden geçirmesini temenni ediyor, ardından karşılıklılık ilkesi doğrultusunda ülkemizin atacağı hızlı adımlarla söz konusu krizin çözülmesini diliyoruz.”
YASAĞIN KISA BİR SÜREDE KALDIRILMASINI BEKLİYORUZ
ABD vizesi almak isteyen Türk vatandaşlarının başvurularının süresiz olarak dondurulduğu yönündeki kararı değerlendiren Amerikan Türk İş Geliştirme Konseyi (ATBD Council) Başkanı Uğur Terzioğlu, bu kararın ABD'nin Ankara Büyükelçiliği tarafından güvenlik amacıyla alındığı belirtildi. Terzioğlu, bu uygulamanın kısa bir süre sonra kaldırılmasını beklediklerini söyledi.
Bu dönemde Türkiye'den ABD'ye turistik amaçlı seyahatlerin pek fazla olmadığını da hatırlatan Terzioğlu, dolayısıyla bu uygulamanın iki ülke ilişkilerine zarar vermesinin söz konusu olmadığının altını çizdi. İki ülke arasındaki dış ticaret hacminin özellikle bu yıl arttığını dile getiren Terzioğlu, “Ekonomik ilişkilerimiz gayet iyi düzeyde seyrediyor. Diğer taraftan son dönemde Türkiye'den ABD'ye yapılan seyahatlerde ciddi artışlar oldu. Haliyle vize başvuruları da çok ciddi oranlarda artmış durumda. Bu uygulamayı vize başvurularını disipline etmek, bu aşırı yığılmayı önlemek amacıyla alınmış geçici bir karar olarak değerlendirmek lazım. Büyükelçi Afganistan'a tayin edilmiş durumda. Onun inisiyatifiyle alınmış bir karar” dedi.
