Sigara bırakma ilacı ‘Cham-pix’in ortaya çıkan yeni yan etkileri tartışmaları beraberinde getirdi. Zaman gazetesinden Çağlar Avcı’nın haberine göre, iki hafta önce Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA), aralarında Türk kardiyolog ve aile hekimlerinin de bulunduğu üyelerine ilaçla ilgili uyarı e-maili atması, tehlikenin boyutunu gözler önüne serdi. FDA yazısında Champix’in ölümcül kalp krizi riskine sebep olduğuna dikkat çekti. Ürünle ilgili 2007 ve 2011’de farklı rahatsızlıkları tetiklediği için uyarı yapan daire, riskleri yenileyerek tekrarladı.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), kutusu 190 lira olan ilacın ödeme kapsamına alınması için çalışma başlatmıştı. Ancak e-mail üzerine çalışmayı askıya aldı. Sağlık Bakanlığı da geçtiğimiz yıl 300 bine yakın sigara bırakma ilacı alıp poliklinikler vasıtasıyla vatandaşa ücretsiz vermişti. Özellikle bu kampanya, ilacın bilinirliğini çok artırdı. İlacın tehlikeleri, yan etkileriyle de sınırlı değil. Reçeteli ve doktor kontrolünde alınması gereken Champix, vatandaşa çok rahat satılıyor. Üretici firma Pfizer ise kendisini, “Araştırmalarımıza göre bu riskler yüksek değil” sözleriyle savunuyor.
FDA, 12 Aralık’ta yaptığı uyarıda ilacın felce de sebep olabileceğini duyurarak hastalara şu çağrıda bulundu: Göğüs ağrısı, nefes yetmezliği, yürürken baldırda ağrı, halsizlik, uyuşukluk ya da konuşma zorluğu gibi belirtiler karşısında uzmana başvurun.
FDA'NIN AÇIKLAMASI SORU İŞARETLERİ YARATTI
Daire, üretici firma Pfizer’in çalışmalarından da örnek vererek ilacı kullananlarda ölümle sonuçlanmayan kalp krizi ve inmenin görüldüğünü söyledi. Ancak bu risklerin istatistiksel olarak belirgin olmadığını belirterek kafalarda soru işaretleri bıraktı. Uzmanlar, FDA’nın bu uyarıyı daha sonra sıkıntı yaşamamak için yapmak zorunda olduğu görüşünde. Yine uzmanlara göre daire, Pfizer’i zor durumda bırakmamak için görülme sıklığının az olduğu bilgisini yer verdi.
Bu arada Pfizer, FDA’nın son açıklamasını rutin bir uygulama olarak değerlendirdi. Firma yetkililerine göre uyarı e-maili, daha önce yapılan bilgilendirmeyle ilgili bir güncelleme. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı, Champix ile kardiyovasküler olaylar arasındaki ilişkiyi değerlendiriyor ve hekimleri konu hakkında bilgilendiriyor. Bu uyarılar, reçetelere de ekleniyor. Ayrıca FDA’nın açıklamaları doğrultusunda Pfizer de çalışmalar yapıyor.
BAZI MESLEK GRUPLARININ KULLANMASI YASAK
Champix, yetişkinlerin beyinlerindeki nikotin etkilerini bloke ederek sigarayı bırakmalarına yardımcı olan, reçeteyle verilen bir ilaç olarak tanımlanıyor. Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi, ilk olarak halkı Haziran 2011’de İlaç Güvenliği Haberleşmesi’nde kardiyovasküler yan etkilerinin artış gösterebileceği konusunda bilgilendirmişti. Ürünün güvenliğinin tam tespit edilmesi için firma tarafından daha fazla test yapılmasını istemişti. Hastalara bu testin sonuçları hakkında açıklama yapılmasını talep etmişti. Aynı ilaçlarla ilgili 2007 yılında prospektüse intihar eğilimi, depresyon ve ajitasyon gibi ciddi psikiyatrik yan etkilere yol açabileceği uyarısı eklendi. Doktor kontrolünde verilmesi gereken ilacı Amerika’da uzun yol şoförlerinin, pilotların ve bazı askeri personelin kullanması yasak.