9 bin gün prim ödediği halde 5 bin gün ödeyenle aynı maaşı alan emeklinin aylığı yükselecek. Artışlar maaşa 2013'te yansıyacak.Emeklilerin yakından takip ettiği intibak yasasında sona gelindi.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) teknik düzeyde çalışmalarını tamamladı. Hazırlanan yasa taslağının önümüzdeki günlerde Bakanlar Kurulu'na sevk edilmesi bekleniyor. İntibaktan 2000 yılı öncesinde emekli olan 2,5 milyon kişi yararlanacak. İntibakta, 'eşit işe eşit ücret' uygulamasında olduğu gibi eşit gün ve eşit prime eşit maaş formülü uygulanacak.
Örneğin 9 bin gün primle emekli olanla 5 bin gün primle emekli olanın aynı maaşı alması önlenecek. 9 bin gün prim ödediği halde 5 bin gün ödeyenle aynı maaşı alan kişinin aylığı yükselecek. İntibakla ilgili yasanın 2012'nin ilk çeyreğinde Meclis'ten geçmesi planlanıyor. Ancak yasanın çıkmasının ardından SGK'nın yaklaşık 2,5 milyon dosyayı incelemesi zaman alacak. Bu nedenle intibakların maaşa yansıması 2013'ü bulacak.
SSK'da maaş bağlama sisteminde yıllar içinde sık sık değişiklik yapılması, birden fazla maaş skalasına yol açtı. Yapılan değişikliklerin önceki emeklilere yansıtılmaması nedeniyle eski emeklilerle yeni emekliler arasında önemli farklar oluştu. İntibak düzenlemesi ile farklı maaş bağlama sistemlerinden kaynaklanan sorun, önemli ölçüde düzelecek. İntibak düzenlemesi, 2000 yılından önce emekli olan SSK'lıları ilgilendiriyor. Emekli Sandığı'nda intibak otomatik olarak yapıldığı için memur emeklilerinin böyle bir sorunu bulunmuyor. Bağ-Kur'da da prim ödenen basamak üzerinden emekli maaşı bağlandığı için intibak sorunu yok.
SSK emeklileri için yapılan çalışmada prim gün sayısı ve prim tutarı esas alınacak. Emeklilerin maaşı, ödedikleri prim gün sayısı ve prim miktarı esas alınarak düzenlenecek. Mevcut durumda, farklı emeklilik sistemleri nedeniyle yüksek prim ödeyenle daha düşük prim ödeyenler aynı maaşı alıyor. SGK tarafından yapılan çalışmada 5 bin gün prim ödeyenle 9 bin gün prim ödeyenin aynı maaşı aldığı ortaya çıktı. Aynı şekilde yüksek pirim ödeyerek emekli olanla asgari ücret üzerinden prim ödeyerek emekli olanların aynı maaşı alması gibi durum da söz konusu. İntibak düzenlemesinin temel amacı, bu çarpıklığı ortadan kaldırmak olacak. Daha uzun süre çalışıp, daha fazla prim ödeyen veya asgari ücret yerine yüksek prim ödeyen daha fazla maaş alacak. İntibak düzenlemesinin ardından her bir emeklinin maaşındaki artış da ayrı ayrı olacak. Prim gün sayısı ve ödenen prim tutarı esas alınacağı için örneğin bir emeklinin maaşında 20 lira artış olurken başka bir emeklinin maaşı 200 TL artabilecek.
Mevcut sistem, önemli çarpıklıklar barındırıyor. Örneğin 1981 yılında asgari ücret üzerinden 3 bin 600 gün prim ödeyen bir kişi ile 1998 yılında asgari ücretten 3 bin 600 gün prim ödeyen iki kişi arasında maaş bağlama sistemlerinin farklılığı nedeniyle önemli bir fark bulunuyor. Yapılacak düzenleme ile bu farklar kalkacak. Böylece eşit prime ve eşit prim gün sayısına, eşit maaş verilecek.
Geçmişe dönük toplu ödeme yok
Emeklilerin en çok merak ettiği konulardan biri de intibak yasasının ardından geçmiş yıllara ait hak kayıplarının telafisi için toplu ödeme yapılıp yapılmayacağı. Ancak yetkililer, geriye dönük toplu ödemenin söz konusu olamayacağını belirtiyor. Maaşlardaki iyileşme, intibak yasanın çıktığı tarihten itibaren geçerli olacak. Geçmişe dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak. Geriye dönük ödeme durumunda geçmiş yıllardaki maaş farkının yanı sıra farklara ilişkin faizlerin de gündeme geleceği, böyle bir durumun ortaya çıkaracağı maliyetin karşılanmasının imkansız olduğu belirtiliyor.
