Madeni paralardan banknotlara, kredi kartlarından sanal cüzdanlara derken, paramız artık tıpkı borsadaki gibi sayısal ve kullanılabilir bir değere dönüştü. Değişen yalnızca paranın formu değil. Öyle ki, günümüzde hiçbir merkez bankasının kontrolünde olmayan uluslararası para birimleri mevcut. Merkezi otoriteler yerine insanlar tarafından düzenlenen ve tamamen internet ortamında var olan bu değerler, kripto para çağını başlattı.
Kripto para birimi denildiğinde akıllara ilk gelen isim şüphesiz Bitcoin oluyor. Birkaç yıl önce ilk popüler kripto para birimi olarak furyayı başlatmıştı. 2017 yılına 850 dolar seviyesinde başlayan Bitcoin, geçtiğimiz günlerde 5.812 dolardan işlem görerek tarihinin en yüksek değerine ulaştı. Bitcoin’in aşamadığı sorunlarına rağmen popüler olması, internetin yeni kripto para alternatifleri geliştirmesini teşvik etti. Her kripto para biriminin kendine has güçlü ve zayıf noktaları bulunuyor. Kimi kripto para birimlerinin gizlilik yetenekleri, yasa dışı ekonomi için alternatif yaratması nedeniyle eleştiriliyor.
Sanal paralar blok zinciri (Blockchain)sistemine dayanarak çalışırlar. Temelinde akıllı yazılımların bulunduğu sistem, bir aracıya duyulan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Blockchain herkese açık, şeffaf, merkezi bir yapıya sahip olmayan, zaman damgası bulunan küresel bir veri tabanıdır. Sadece finans değil merkezi otorite olmaksızın, güvenilir bir aracıya ihtiyaç duyulan tüm hizmetlerde kullanılabilir. Blok zincir yapısı tek bir bilgisayara bağlı olmadığı ve uç bilgisayarlarda, birbirinden bağımsız olarak saklandığından sorunlara karşı dirençlidir. Bugün dünyada blok zinciri sistemini kullanarak kendine kullanıcı ve kullanılacak alan bulmayı başaran öne çıkan 6 kripto para birimi olduğu söylenebilir.
ETHEREUM
Tüm kripto para birimleri Bitcoin ile rekabet ederken, Ethereum onu tamamlıyor. Bitcoin blok zinciri ağıyla kimlerin para birimine sahip olduğunu takip ederken, Ethereum blok zinciri ise kullanıcılarının işlemleri için bilgisayar programları çalıştırıyor. Ethereum güvenilir kitlesel fonlama platformları, otonom çevrimiçi organizasyonlar ve kısıtlı kullanım alanına sahip sanal paralar birimleri oluşturmak için kullanılıyor.
LITECOIN
Bitcoin altın ise Litecoin için gümüş denebilir. Tamamen Bitcoin ile aynı mantıkla çalışan Litecoin, yalnızca onun kadar değerli değil. Günümüzde 21 milyon Bitcoin varken, daha düşük değerli olan Litecoin’lerin sayısı şimdiden 84 milyonu geçti. Litecoin küçük miktarlarda para transferlerinin hızlıca yapılmasını sağlayarak beğeni topluyor.
RIPPLE
Kripto paraların neredeyse hepsi bankalarla çalışmazken, Ripple bankalar olmadan hiçbir anlam ifade etmiyor. Bankalar arası ticaret için tasarlanan Ripple, ne kadar büyük olursa olsun küresel ödemelerin hızla ve çok düşük maliyetle gerçekleştirilmesini sağlıyor. Böylece müşteriler dünyanın istedikleri noktasındaki başka bir bankanın müşterisine anında para gönderebiliyor. Ripple, kripto paraların mevcut sistemlere eklemlenerek onları iyileştirebileceğinin en iyi kanıtı niteliğinde.
ZCASH
Zcash, kendini dünyanın ilk “sıfır bilgi” kripto para birimi olarak tanıtıyor ve gizli kalmak isteyen kişiler tarafından kullanılıyor. Tamamen gizlilik odaklı çalışan Zcash göndericilerin, alıcıların, transfer edilen değerlerin hepsini şifreliyor. Uzmanlar Zcash’i Bitcoin’in gizlilik odaklı sürümüne benzetiyor.
MONERO
Monero, gizliliğine önem verenler için öne çıkan bir diğer alternatif. Monero, kullanıcılarına paraları üzerinde tam kontrol veriyor. Monero ile yaptığınız işlemlerin detaylarını kimin görebileceğini seçebiliyorsunuz. Sakladığınız bilgiler şifrelenerek korunuyor ve ulaşılamaz oluyor. Monero 30’u aşkın geliştiriciden oluşan bir internet topluluğu tarafından geliştirilmiştir.
DASH
Dash, çevrimiçi alışverişlerde müşteriler arasında yapılan ödemelerde kullanılıyor. PayPal benzeri bir işlev sunan kripto para, çevrimiçi satış yapan mağazalar arasında hızla popüler oluyor ve kabul ediliyor. Dash ile yapılan ödemeler beklemeye gerek kalmadan karşı tarafa aktarılıyor.
