Ayrıca Irak hükümeti, ABD güçlerinin ülkeden çıkarılması için gereken mekanizmayı hazırladıklarını açıkladı. ABD Savunma Bakanı Esper, Irak'tan çekileceklerine dair sosyal medyadaki mektubu yalanlayarak, 'Irak'tan çekilmiyoruz; çekilme planımız da yok.' dedi. Öte yandan gelen son dakika haberine göre; İran meclisinde alınan kararla, ABD'nin tüm komutanları ve Pentagon yetkilileri terörist ilan edildi.
Irak ve ABD arasında restleşmeler sürüyor. Irak Parlamentosu'nun ABD askerlerinin ülkeden çıkmasını talep eden kararından sonra Trump, Irak'ı 'Ülkeden çıkmamızı isterlerse ve bunu dostça yapmazlarsa onlara daha önce hiç görmedikleri ağır yaptırımları uygularız' şeklinde tehdit etmişti. Bu tehdide Irak'ın karşılığı çok sert oldu. Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, ABD'nin 'ticaret savaş'ı halinde olduğu Çin kozunu kullandı ve 'Çin ile yaptığımız anlaşmayı tereddütsüz olarak uygulayacağız' dedi. Son bir haftada yaşanan bu durum '3. Dünya Savaşı'nın ayak sesleri olarak yorumlandı...
Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, Çin'in ülkesinin önemli ve güçlü ortağı olduğunu belirterek, bu ülkeyle geçen yıl imzalanan anlaşmaları tereddütsüz şekilde uygulayacaklarını açıkladı.
Basın ofisinden yapılan yazılı açıklamaya göre Başbakan Abdulmehdi, Çin'in Bağdat Büyükelçisi Zhang Tao ile başkentteki Başbakanlık Konutu'nda görüştü.
Görüşmede, ABD güçlerinin Irak'taki varlığını değerlendiren Abdulmehdi, "ABD, DEAŞ'la mücadelemizde çaba sarf etti ancak Irak'ın çekişme sahası ve buna taraf olmasını istemiyoruz. ABD, Irak hükümetinin kararıyla burada bulunuyor ve çekilmesi kararını da Irak aldı. Irak hükümetinin güçlü olması Amerika'nın da çıkarınadır." ifadelerini kullandı.
"Çin, önemli ve güçlü bir ortağımız"
Abdulmehdi, Irak ve Çin ilişkilerine dair ise şunları kaydetti:
"Çin, önemli ve güçlü bir ortağımız. Çin ile anlaşmak artık kamuoyu meselesi oldu. Halkımız bunun önemini açık şekilde idrak ediyor. Çin ile yaptığımız anlaşmayı tereddütsüz olarak uygulayacağız. Çin'in de bizi uluslararası mahfillerde desteklemesini bekliyoruz. Çin, tüm Iraklıların dostu olarak kalacak."
Çin Büyükelçisi de Irak hükümetini desteklemeye devam edeceklerini ve ülkenin yeniden imarına katkıda bulunacaklarını söyledi.
İki ülke arasındaki anlaşmanın uygulanmasından yana olduklarını aktaran Tao, Irak ile güvenlik ve askeri alandaki iş birliğini artırmak istediklerini kaydetti.
Irak Meclisi, ABD güçlerinin Irak'tan çıkarılması yönünde karar almıştı. Meclis, söz konusu kararın uygulanmasının yükümlülüğünü ise hükümete vermişti.
ABD'nin, söz konusu karara karşı Irak'a yaptırım uygulayabileceği belirtiliyor. Böyle bir dönemde Abdulmehdi'nin, Çin'in Bağdat Büyükelçisi ile görüşmesi ise dikkatleri çekti.
Irak ve Çin arasında Eylül 2019'da başta enerji olmak üzere sanayi, petrol ve diğer birçok alanda 8 anlaşma imzalanmıştı. (AA)
Trump ve Beyaz Saray'dan son dakika İran açıklaması
ABD Başkanı Donald Trump, İran'ın hiçbir zaman nükleer silah sahibi olamayacağını belirtti. Beyaz Saray'dan yapılan son dakika açıklamasında da, "Trump hala İran ile bir nükleer anlaşmanın müzakere edilebileceğine inanıyor" dedi.
Beyaz Saray Sözcüsü Kellyanne Conway yaptığı son dakika açıklamasında, ABD Başkanı Donald Trump'ın halen İran ile bir nükleer anlaşma müzakere edebileceğine inandığını bildirdi.
Conway ayrıca Trump'ın hedeflerinde olan 52 noktadan bazılarının İran ve İran kültürü için çok önemi yerler olduğunu belirtmesi konusuna da açıklık getirdi. Conway, "Trump, İran'ın kültürel varlıklarını hedef aldığını söylemedi. Sadece soru soruyordu" dedi.
Öte yandan UNESCO yaptığı açıklamada, ABD ve İran'a kültürel miraslara zarar vermeme konusunda imzaladıkları mutabakatı hatırlattı.
ABD, Kasım Süleymani'ye operasyonu nasıl gerçekleştirdi?
Cuma günü ABD'nin hava saldırısıyla öldürülen İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Kumandanı Kasım Süleymani'nin suikastıyla ilgili çarpıcı bir iddia ortaya atıldı.
The Guardian gazetesinden Peter Beaumont'un haberine göre Süleymani özel bir uçak ile Suriye'nin başkenti Şam'dan Bağdat'a gitti. Süleymani, genelde olduğu gibi havalimanındaki formalitelerden kaçındı.
Habere göre Süleymani'nin içinde bulunduğu uçak piste inmeden kısa süre önce radardan kayboldu. Kudüs Gücü komutanını pistte iki araba karşıladı. Arabaların yanında bekleyenlerden biri Süleymani ile birlikte ölecek milis komutan Aldülmehdi el Mühendis'di. Muhendis'in destekçileri ABD'nin Bağdat'taki Büyükelçiliği'ni kuşatmıştı.
ABD'li yetkililere göre Süleymani, Irak'taki İran karşıtı protestolardan endişe duyduğu için Bağdat'a geldi ve burada Mühendis ile bu konuda konuşacaktı.
İlk arabaya Mühendis ile Süleymani, ikinciye ise korumalar bindi. Arabalar hızla yola koyuldu, ancak araçların içerisindekiler hareketlerini Pentagon ve CIA'ye taşıyan bir ABD MQ-9 SİHA'sı tarafından takip edildiklerini bilmiyordu. Süleymani'nin ziyareti günler önce sızdırılmıştı.
ABD SİHA'sı, araçların Iraklı yetkililerden ve diğer yolculardan yeterince uzak olduğundan emin olduktan sonra iki füzeyle Süleymani ve Mühendis'i taşıyan arabayı vurdu. Hemen ardından da üçüncü bir füze korumaları taşıyan arabayı vurdu.
Araçlardakilerden hiçbiri kurtulamadı. Kısa süre sonra saldırının Beyaz Saray'ın emriyle gerçekleştirildiği açıklandı.
ABD'den İsrail'deki vatandaşlarına güvenlik uyarısı
Son dakika haberine göre; ABD'nin İsrail Büyükelçiliği, İran Devrim Muhafızları'na bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin ABD hava saldırısında öldürülmesinin ardından bölgede yükselen tansiyon nedeniyle ülkedeki vatandaşlarına roket atışları dahil güvenlik olaylarına karşı dikkatli olmaları uyarısında bulundu.
Büyükelçilikten yapılan yazılı açıklamada, Süleymani'nin öldürülmesinin ardından bölgede artan gerilimin ABD vatandaşları için güvenlik riskine yol açabileceği belirtildi.
ABD vatandaşlarına, İsrail'de bulundukları bölgeye en yakın sığınak veya güvenli bölgenin yerini öğrenmeleri tavsiye edilen açıklamada, şu ifadeler yer aldı:
"Büyükelçilik, ABD vatandaşlarına roket atışları dahil güvenlik olaylarına karşı uyanık olmaları ve güvenlik alanında farkındalıklarını artıracak uygun adımları atmalarını tavsiye ediyor."
Rusya'dan son dakika İran açıklaması: Tehdit oluşturmuyor
Son dakika haberine göre; Rusya Dışişleri Bakanlığı, İran'ın nükleer anlaşmadaki tüm taahhütleri askıya almasının herhangi bir tehdit oluşturmadığını açıkladı.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, İran hükümetinin nükleer anlaşmadaki tüm taahhütleri askıya alması yönündeki karar değerlendirildi.
İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu tarafından denetlendiğine işaret edilen açıklamada, "Tahran'ın nükleer anlaşmada yer alan uranyum zenginleştirme kapasitesi ve teknolojik imkanları geliştirme yönündeki kısıtlamalardan vazgeçmesi, nükleer silahın yaygınlaştırılması açısından herhangi bir tehdit oluşturmuyor." ifadesine yer verildi.
Rusya'nın İran nükleer anlaşmasına bağlı kaldığı kaydedilen açıklamada, "İlgili taraflara, küresel öneme sahip olan anlaşmanın etrafında daha fazla gerilim ve belirsizlikler oluşturmama çağrısında bulunuyoruz." ifadesi kullanıldı.
İran hükümeti dün nükleer anlaşmadaki taahhütlerin hiçbirine uymayacağını duyurmuştu.
Irak: ABD askerlerinin çıkarılması için gerekli mekanizmayı hazırladık
Son dakika haberine göre; Irak hükümeti, ABD güçlerinin ülkeden çıkarılması için gereken mekanizmayı hazırladıklarını açıkladı.
Başbakan Adil Abdulmehdi'nin Askeri Sözcüsü Abdulkerim Halaf, yaptığı basın açıklamasında, "ABD askerlerinin Irak'tan çıkarılması için gerekli plan ve mekanizmaları hazırladık." dedi. Halaf, söz konusu mekanizmaya ilişkin detay vermedi.
DEAŞ karşıtı koalisyonun Irak'taki varlığına da değinen Halaf, söz konusu güçlerin Irak askerlerine eğitim ve danışmanlık hizmeti için ülkede kalabileceğini söyledi.
Halaf, "Hükümet, koalisyon güçlerinin hareket alanını sınırlandırdı. Şu an hiçbir şekilde hareket etmelerine izin verilmiyor." ifadelerini kullandı.
İranlı General Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in ABD saldırısında öldürülmesine ilişkin ise Halaf, "Bu yapılan, hoş görülmeyen bir aptallıktır. Süleymani, bizim konuğumuzdu ve hedef alınamaması gerekirdi." değerlendirmesinde bulundu.
Halaf, ABD Başkanı Donald Trump'ın Irak'a yönelik yaptırım açıklamalarını da "Trump'ın Irak'ı yaptırımlarla tehdit etmesi doğru bir tutum değil. Irak hükümeti, ABD ile ekonomik olarak iş birliğini sürdürecek." şeklinde değerlendirdi.
Ruhani’den Trump'a tepki: İran’ı tehdit etmeyin
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD Başkanı Donald Trump’ın 52 noktanın vurulacağı açıklamasıyla ilgili "İran’ı tehdit etmeyin" dedi.
Resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ABD Deniz Kuvvetleri tarafından 3 Temmuz 1988’de Bender Abbas’tan Dubai’ye giderken vurulan ve içinde 290 kişinin bulunduğu IR 655 sefer sayılı uçağı hatırlatan Ruhani, Trump’a tepki gösterdi.
Trump’ın 4 Kasım 1979 yılında işgal edilen ABD’nin Tahran Büyükelçiliğindeki 52 diplomatın 444 gün boyunca rehin tutulmasına atıfla 52 hedefin vurulacağı yönündeki açıklamasını eleştiren Ruhani, şu ifadeleri kullandı:
"52 sayısına işaret edenlerin 290 sayısını düşünmeleri daha iyi olur. Hiçbir zaman büyük İran milletini tehdit etmeyin."
Ne olmuştu?
İran’ın Bender Abbas kentinden Dubai’ye uçmakta olan, Iran Air’e ait Airbus A300 tipi bir uçak, ABD Deniz Kuvvetleri’ne ait savaş gemisi USS Vincennes tarafından gönderilen güdümlü bir füzeyle düşürülmüştü.
IR 655 sefer sayılı uçakta bulunan 16 mürettebat ve 274 yolcudan kurtulan olmamıştı.
'Irak'tan çekilmiyoruz, çekilme planımız da yok'
ABD Savunma Bakanı Mark Esper, sosyal medyada dolaşan ve ABD'nin Irak hükümetine Amerikan askerlerinin çekileceğini bildirdiğini iddia eden mektubu yalanlayarak, "Irak'tan çekilmiyoruz, çekilme planımız da yok. Mektubu inceliyoruz." açıklamasında bulundu.
Bakan Esper, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley ile Pentagon'da gazetecilerle bir araya geldi.
ABD'nin kuvvetlerini takviye etmek üzere bölgeye asker kaydırdığını aktaran Esper, sosyal medyada dolaşan mektupla ilgili, "Irak'tan çekilme ile ilgili herhangi bir karar söz konusu değil. Mektubun ne olduğunu bilmiyoruz, mektubu araştırıyoruz ancak çekilme ile ilgili bir karar veya planımız da yok." dedi.
Esper mektupla ilgili ayrıca, "Bölgede kuvvetlerimizi yeniden konumlandırıyoruz. Bunun ötesinde bu mektubu bir kez okudum. Mektubun gerçekliği hakkında size bir şey diyemem ama size şunu diyebilirim, mektup bizim pozisyonumuzla örtüşmüyor." yorumunu yaptı.
Basın toplantısından kısa süre sonra Basın Ofisine geri gelen Genelkurmay Başkanı Mark Milley ise "Henüz şimdi CENTCOM Komutanı Orgeneral (Kenneth) McKenzie ile konuştum. 'Mektup tamamen imzasız, taslak ve yanlış ifadeler kullanılmış. Kuvvet hareketliliği konusunda bilgi vermek için Iraklı üst düzey yetkililere gönderilecekti. Yanlış kelimeler seçilmiş, yanlışlık olmuş' dedi." bilgisini paylaştı.
ABD’nin Irak Görev Gücü Komutanının Irak hükümetine bir mektup yazarak, Irak Parlamentosu ve Başbakanlığının talebi üzerine Irak'tan çekileceklerini bildirdiği iddia edilmişti.